هیستروسکوپی نوعی اقدام جراحی است که به پزشک اجازه می دهد داخل حفره ی رحم شما ببیند. در هیستروسکوپی ، مخاط دهانه رحم شما و بافت پوششی داخل حفره رحم و هم چنین سوراخهای لوله فالوپ (محل اتصال لوله به رحم ) قابل مشاهده و ارزیابی هستند
هیستروسکوپی چیست ؟
هیستروسکوپی نوعی اقدام جراحی است که به پزشک اجازه می دهد داخل حفره ی رحم شما ببیند. در هیستروسکوپی ، مخاط دهانه رحم شما و بافت پوششی داخل حفره رحم و هم چنین سوراخهای لوله فالوپ (محل اتصال لوله به رحم ) قابل مشاهده و ارزیابی هستند . این مشاهده به پزشک این امکان را می دهد که اولا اگر مشکلی داخل رحم شما وجود دارد شناسایی شود (مثل پولیپ ، مثل چسبندگی ها و ...) و دوما در صورت مشاهده ی برخی مشکلات آنها را رفع کند (برداشتن چسبندگی ها ، برداشتن پولیپ و ...) . می توان گفت که هیستروسکوپی یکی از راه های تشخیصی و درمانی مهم در امور ناباروری می باشد.
یكی از روشهای بسیار جدید و جالب درمان انسداد قسمت ابتدایی لوله (انسداد گوشه رحم یعنی جایی كه لوله رحم به رحم متصل میشود) به طریقه كانولاسیون با هیستروسكوپی لوله است. مطالعات مختلف نشان داده كه این نوع از انسداد بعلت ذرات مخاطی و مواد زائدی است كه باعث انسداد قسمت ابتدایی لوله كه مثل مو نازك است میشود. در حال‌حاضر امكان فرستادن یك سیم بسیار نازك از طریق هیستروسكوپ به داخل لوله و جابجا نمودن لخته یا مواد زائد و باز كردن لوله‌ها و در نتیجه برگرداندن لوله به حالت طبیعی خود با روشی كه كمترین آسیب را وارد میكند وجود دارد.
یكی از دیگر پیشرفت‌های چشمگیری كه انجام گرفته است فالوپوسكوپی است. در فالوپوسكوپی یك تلسكوپ خیلی نازك قابل انعطاف را از طریق هیستروسكوپ وارد لوله رحمی كرده و سرتاسر قسمت داخلی لوله را نگاه میكنند.
وسیله ی هیستروسکوپی چیست ؟
هیستروسکوپ: وسیله ای است شامل یک لوله باریک مجهز به دوربین و چراغ که از طریق واژن وارد رحم می شود .
برای ورود هیستروسکوپ ، هیچ برشی لازم نیست. قبل از ورود لوله ی هیستروسکوپ ، دهانه ی رحم با یکسری ابزار آهسته باز شده و لوله هیستروسکوپ عبور داده می شود.سپس یك مایع شفاف مثل هیسكون یا گلیسین یا گاز دیاكسید كربن را به كمك وسیله مخصوص به داخل رحم تزریق میكنند. این مایع یا گاز حفره رحم را متسع كرده، خون و ذرات اضافی را دور كرده و این امكان را برای پزشك فراهم میآورد تا مستقیماً ساختمان داخلی رحم را مشاهده نماید.تصویر زیر، نمای طبیعی حفره رحم می باشد:
2 نوع هیستروسکوپی داریم :
1. هیستروسکوپی تشخیصی
در هیستروسکوپی تشخیصی پزشک به دنبال تشخیص علت ایجاد خونریزی غیر طبیعی ( مثلا" پولیپ ، فیبروم و افزایش ضخامت اندومتر و .... ) می باشد و گاهی اوقات قبل از انجام اعمال جراحی مثل کورتاژ تشخیصی جهت بررسی دقیق علت خونریزی انجام می شود.
موارد زیر را می توان از طریق هیستروسکوپی تشخیصی ، بررسی کرد : خونریزی های غیر طبیعی داخل رحمی، ناباروری، سقط های مکرر، تشخیص چسبندگی های داخل رحمی، تشخیص فیبروم های رحمی، تشخیص پولیپ آندومتر، تشخیص علل دردهای لگنی، شناسایی محل IUD جابه جا شده ، شکست های مکرر روشهای کمک باروری و ...
هیستروسکوپی تشخیصی با یک بیهوشی ساده طی 30 دقیقه قابل انجام است و شما در همان روز مرخص می شوید.
2. هیستروسکوپی درمانی
گاهی هم هیستروسکوپی برای انجام برخی امورد درمانی انجام می شود. مثلا پولیپکتومی (برداشتن پولیپ داخل رحمی) ، برداشتن فیبروم رحمی (از نوع ساب موکوس) و یا از بین بردن چسبندگی های داخل رحم وبرداشتن سپتوم (دیواره رحمی اضافی ) و ...
در این موارد علاوه بر تشخیص دقیق مشکل (مثل پولیپ) ، اقدام درمانی جهت برداشتن پولیپ انجام می شود.
بهترین زمان انجام هیستروسکوپی
بهترین زمان انجام هیستروسکوپی، بلافاصله بعد از اتمام قاعدگی (بعد از پاکی) یا نهایتاً یک هفته بعد از اتمام قاعدگی است.
بهتر است برای جلوگیری از رشد بیش از حد آندومتر و دید بهتر داخل رحم، بیمار از پنجم قاعدگی شروع به مصرف قرص جلوگیری HD کند و یا آمپول های آگونیست GNRH تزریق کند و 2 الی 3 روز بعد از پاکی جهت انجام عمل هیستروسکوپی مراجعه کند.
انجام هیستروسکوپی در زنان یائسه، در هر زمانی امکان پذیر است .
آمادگی های لازم جهت انجام عمل هیستروسکوپی
- مصرف قرص جلوگیری HD از پنجم قاعدگی 42
- انجام آزمایش خون قبل از عمل، بسته به نظر پزشک معالج
- درمان عفونت زنان قبل از اقدام به عمل
- قطع مصرف آسپیرین و وارفارین قبل از عمل (اگر مصرف میکنید)
- عدم استعمال پماد و کرم های داخلی، 24 ساعت قبل از عمل
- نخوردن غذا و مایعات از شب قبل از عمل
- خالی کردن مثانه قبل از انجام عمل
نحوه ی انجام هیستروسکوپی چگونه است ؟
پس از انتقال به اتاق عمل ، شما روی تخت معاینه قرار گرفته و عضو تناسلی با مواد ضد عفونی کننده تمیز می شود. سپس جهت بیهوشی عمومی، ماسکی روی دهان و بینی شما قرارگرفته و توسط گازهای بیهوشی ، شما بیهوش می شوید. تمام علایم حیاتی شما تحت کنترل است. لوله ای از طریق دهان به داخل نای شما گذاشته شده که به دستگاه اکسیژن متصل می شود وشما از طریق آن قادر به تنفس می باشید.
سپس جراح، پس از آماده سازی دهانه ی رحم ، لوله ی هیستروسکوپ را به درون رحم فمی فرستد، سپس رحم جهت مشاهده ی بهتر با یک نوع گاز یا مایع متسع می شود.
در صورتیکه حین هیستروسکوپی، عمل جراحی مورد نیاز باشد، ابزارهای کوچک مخصوص از طریق هیستروسکوپ به داخل رحم هدایت می شود.
عوارض هیستروسکوپی
- خونریزی یا لکه بینی از وازن به مدت یک تا چند روز
- درد شانه ها
- احساس ضعف بدنی و گاهی غش
- آسیب به دهانه رحم
- عفونت یا سوراخ شدگی رحم
- عوارض مربوط به بیهوشی (تهوع - خشکی و درد گلو و ...)
عوارض جدی تر هبستروسکوپی که در صورت مشاهده باید سریع پیگیری شوند :
- تب بیش از 38 درجه سانتی گراد
- درد شدید شکم
- ترشحات یا خونریزی شدید واژینال
- مشکل در دفع ادرار
- تنگی نفس
اقدامات و مراقبت های پس از هیستروسکوپی.
- تا دو روز بعد از عمل ، از رانندگی و کارهای سنگین اجتناب کنید.
- در 24 ساعت اول به حضور یک همراه در کنارتان نیاز دارید .
- داروهای تجویز شده توسط پزشک را استفاده کنید.
- رابطه جنسی تا یک هفته ممنوع می باشد.
دوستان عزیز در کادر زیر ، فقط نظرات و تجربیات خود را بنویسید . اگر سوالی دارید ، فقط و فقط در بخش پرسش و پاسخ سایت ، مطرح کنید .