"محدودیت رشد جنین " یا IUGR

تعداد بازدید : 25149

تاریخ انتشار : ۱۳۹۵/۷/۲۶

"محدودیت رشد جنین " یا IUGR

خیلی از خانم های باردار نگران این هستن که چرا شکمم نسبت به بقیه کوچیکتره.آیا نی نی من به اندازه کافی رشد نکرده؟
در این مقاله میخوایم از نگرانی تون راجع به رشد جنین کم کنیم و اطلاعات زیادی درباره محدودیت رشد نی نی تون در اختیارتون بذاریم.

جنین تا 16 هفتگی فقط سلول هاش تکثیر پیدا میکنه بعد از اون یعنی از 16 هفتگی تا 32 هفتگی هم تعداد سلول ها زیاد میشود هم سلول ها بزرگتر میشود بعد از 32 هفته هم فقط سلول ها بزرگتر می شود.(یعنی چاقتر میشن)

وزن نرمال جنین چقدر است؟

در هفته15 جنین روزی 5 گرم ؛ در 15 هفتگی 15-20 گرم و در 34 هفتگی 30-35 گرم وزن میگیرد.(پس نتیجه میگیریم جنین از 34 هفتگی به بعد بیشتر وزن میگیرد.)

وزن نرمال در جنین رسیده یعنی جنین هایی که از 37 هفته و 6 روز تا 41 هفته و 6 روز ب دنیا آمده ند حدود 2.500 تا 4000 گرم است.

محدودیت رشد جنین یعنی چی؟

وقتی جنین نسبت به سن حاملگی وزن کمتری داشته باشد گفته میشود اون نوزاد محدودیت رشد دارد.

حدود 25-60 درصد این جنین ها رشد خوبی دارند ولی به دلیل گروه نژادی یا وزن و قد والدین کوچک هستند.

دو مدل محدودیت رشد وجود دارد:

قرینه
غیر قرینه

تفاوت محدودیت قرینه و غیر قرینه در چیست؟

در محدودیت قرینه دور سر و دور شکم هردو به یک نسبت کم هستند.ولی در محدودیت غیر قرینه رشد شکم کمتر از رشد دور سر است.

محدودیت قرینه:

در اوایل حاملگی اتفاق هایی باعث کم شدن تعداد سلول ها و کوچکتر بودن آنها میشود مثل تماس با مواد شیمیایی عفونت های ویروسی یا اختلالات کروموزومی.(ولی اگر غربالگری های سه ماهه اول و سه ماهه دوم را انجام دادید از بابت اختلالات کروموزومی نگرانی نداشته باشید.)

محدودیت غیر قرینه:

معمولا در اواخر حاملگی دیده میشود و بدلیل نارسایی جفت دراثر بالا رفتن فشار خون ایجاد میشود در این نوع محدودیت رشد مقدار زیادی از اکسیژن و گلوکزی(قند ساده خون) که به جنین انتقال میابد به مغز میرود.و مقدار کمی از اکسیژن و گلوکز باقی میماند که به بقیه قسمتها مثل کبد که در شکم است میرود.درواقع مغز از محدودیت رشد مصون می ماند.

کوچکتر بودن جنین نسبت به سن حاملگی بعداز تولد چه خطراتی دارد؟

معمولا این جنین ها زودتر از موعد به دنیا می آیند به همین دلیل مستعد عفونت و سختی در تنفس و .. هستند.
ممکن است قند خونشان افت کند.
یا دمای بدنشان پایین بیاید.
و یا از لحاظ عصبی کامل رشد نکرده باشند.

چرا محدودیت رشد جنین اتفاق میفتد؟

مبتلا شدن به عفونت:

عفونت ویروسی سیتومگالوویروس مستقیم روی جنین اثر میگذارد.سرخجه و سیتومگالوویروس باعث میشوند کلسیم در جنین رسوب کند.
عفونت باکتریایی مثل سل ریه یا غیر ریه که ابتدا روی مادر اثر گذاشته بعد از اون سبب کاهش رشد جنین میشود.
سیفلیس مادرژادی
مالاریا

علت محدودیت رشدجنین

مادر و پدری که جثه کوچکی دارند:

والدینی که جثه کوچکی دارند بعید نیست جنین کوچک داشته باشند.اگر وزن مادر باردار کمتر از 45 کیلو باشد احتمال بدنیا آوردن نوزادی با رشد کم زیاد است.به همین دلیل وزن گیری در دوران حاملگی اهمیت زیادی دارد.و اختلال در غذا خوردن مادر تاثیرروی جنین میگذارد.

بیماری عروقی مزمن و فشار خون بالا مادر:

فشار خون بالا یکی از علت های اصلی محدودیت رشد جنین است که اگر همراه با بیماری عروقی مزمن باشد خطرات بیشتری بدنبال دارد.

وقتی مادر بیماری کلیوی داشته باشد:

که تشدید کننده فشارخون بالا و دفع پروتئین در ادرار میشود.

دیابت قبل از بارداری

کمبود اکسیژن در مادر:

بدلیل مصرف سیگار و قلیون یا آسم یا فشار خون بالای بارداری یا فشار خون قبل از حاملگی و یا زندگی در ارتفاعات بالا.

کم خونی داسی شکل:

کم خونی معمولی باعث محدودشدن رشد جنین نمی شود. تالاسمی ممکن است روی رشد جنین تاثیر بگذارد.

ناباروری:

اگر والدین سابقه ناباروری داشته باشند.

اختلالات جفتی یا بندناف:

اختلال در محل لانه گزینی باعث کاهش خونرسانی به جنین میشود.در کل هر اختلال جفتی ای که باعث کم شدن خونرسانی به جنین شود باعث محدودیت رشد جنین میشود مثل کنده شدن جفت در بارداری، جفت سرراهی، لخته شدن خون در رگ های انتقال دهنده خون بین جفت و جنین، نرسیدن خون به خود جفت و از دست دادن کارایی خود و در آخر هرگونه ناهنجاری در رحم.

چندقلویی:

در چندقلویی ها احتمال ابتلا یک جنین یا بیشتر به محدودیت رشد زیاد است.

مصرف برخی داروها:

مثل ضدتشنج ها ،ضد نئوپلاسم ها،یا داروهایی که سیستم ایمنی را ضعیف میکنند و در افرادی که پیوند عضو شده اند استفاده میشود یا مصرف مواد مخدر، الکل و بخصوص کوکائین.

ناهنجاری مادرزادی جنین

بیماری کروموزومی:

در سندرم داون کمتر محدودیت رشد جنین دیده میشود. ولی در بیماری تریزومی 13و 18 بیشتر دیده میشود.

چجوری محدودیت رشد جنین تشخیص داده میشود؟

برای جلوگیری از محدودیت رشد در همه خانم های باردار باید سن حاملگی،وزن گیری مادر و افزایش ارتفاع رحم بررسی شود.به همه مادران باردار دوتا سونوگرافی یکی در سه ماهه اول و دیگری در هفته های 32-34 حاملگی توصیه میشود تا مشخص کننده رشد جنین باشد.

اگر این موارد غیرطبیعی باشد رشد غیرطبیعی جنین مدنظر قرار میگیرد.

سونوگرافی:

در سونوگرافی معمولا با استفاده از طول استخوان ران جنین سن حاملگی مشخص میشود(FL).

اندازه دورشکم (AC)در همه جنین ها عدد متغیری دارد چون شکمبافتنرم است اما اگر جنین محدودیت رشد داشته باشد اندازه آن در محدوده غیرطبیعی قرار میگیرد.

اندازه گیری مایع آمنیون:

اگره مقدار مایع آمنیوتیک دور جنین کم باشد این احتمال هست که به خوبی رشد نکند و یا اینکه جنین مدفوع خودشو بخورد.

سونوگرافی داپلر:

در این سونوگرافی مقدار خونی که در رگ های جفت و بندناف در ارتباط است مشخص میشود.اگر مقدار خون کم باشد باعث محدودیت رشد جنین میشود.

اگر مادری جنین با رشد کم داشته باشد باید چه اقداماتی انجام دهد؟

بستگی به سن بارداری دارد.

نوزاد بالای 34 هفته باشد:

اگر سونوگرافی داپلر طبیعی باشد باید حجم مایع آمنیون و ضربان قلب جنین(هرروز) بررسی شود.سونوگرافی داپلر باید هر هفته انجام شود و سونوگرافی برای بررسی رشد هر 3-4 هفته ضروت دارد تست های BPP و NST هم باید انجام شود..

اگر حجم آمنیون کم باشد معمولا زایمان بین 34-37 هفته انجام میشود.