سولفاسالازين-Sulfasalazine

موارد مصرف سولفاسالازين (Sulfasalazine)

الف) كوليت اولسروز خفيف تا متوسط، درمان كمكي در كوليت اولسروز شديد.
ب) آرتريت روماتوئيد.
پ) آرتريت روماتوئيد جوانان در فرم چند مفصلي با پاسخ ناكافي به ساليسيلات‌ها يا ساير NSAID‌ها.

مکانیسم اثر سولفاسالازين (Sulfasalazine)

اثر ضد باكتري: مکانيسم دقيق اثر اين دارو در كوليت اولسروز مشخص نيست. به نظر مي‌رسد سولفاسالازين يك پيش دارو است كه توسط فلور روده در كولون متابوليزه مي‌شود. ظاهراً متابوليت‌ها (سولفاپيريدين و 5- آمينوساليسيليك اسيد) اجزاي فعال دارو هستند.
متابوليت 5- آمينوساليسيليك اسيد يا مزالامين مسئول اثرات ضد التهابي دارو است؛ متابوليت ديگر (سولفاپيريدين) ممكن است عامل عملكرد آنتي باكتريال و عوارض جانبي دارو باشد.

موارد منع مصرف سولفاسالازين (Sulfasalazine)

حساسيت مفرط نسبت به سولفوناميدها يا هر يك از داروهاي حاوي گوگرد (مانند تيازيدها، فوروسمايد، سولفونيل اوره‌هاي خوراكي)، حساسيت مفرط شناخته شده نسبت به ساليسيلات‌ها، اختلال شديد عملكرد كليوي يا كبدي، پورفيري، ماه آخر بارداري، در دوران شيردهي، شيرخواران و كودكان كوچكتر از دو سال، انسداد مجاري ادراري يا روده (خطر تحريك موضعي گوارشي و بروز كريستالوري وجود دارد).
موارد احتياط : نارسايي خفيف تا متوسط كبدي يا كليوي، آلرژي‌هاي شديد، آسم، ديسكرازي خوني، كمبود گلوكز -6- فسفات دهيدروژناز (G6PD).

عوارض جانبی سولفاسالازين (Sulfasalazine)

اعصاب مرکزي: سردرد، افسردگي، حملات تشنج، توهمات، وزوز گوش.
پوست: اريتم مولتي فورم (سندرم استيونس - جانسون)، بثورات پوستي منتشر، نكروز اپيدرم، درماتيت اكسفولياتيو، حساسيت به نور، كهير، خارش.
دستگاه گوارش: تهوع، استفراغ، اسهال، درد شكم، بي‌اشتهايي، التهاب مخاط دهان.
ادراري ـ تناسلي: نفروتوکسيسيته همراه با اوليگوري و آنوري، كريستالوري، هماچوري، اوليگواسپرمي، عقيمي در مردان.
خون: آگرانولوسيتوز، آنمي آپلاستيك، آنمي مگالوبلاستيك، ترومبوسيتوپني، لكوپني، آنمي هموليتيك.
كبد: يرقان.
ساير عوارض: حساسيت مفرط، بيماري سرم، تب دارويي، آنافيلاكسي، عفونت ثانويه باكتريايي و قارچي.
توجه: در صورت بروز موارد زير، بايد مصرف دارو قطع شود:
علائم مسموميت يا حساسيت مفرط، اختلالات هماتولوژيك همراه با گلودرد، رنگ‌پريدگي، تب، يرقان، پورپورا، يا ضعف، كريستالوري همراه با كوليك كليوي، هماچوري، اوليگوري، پروتئينوري، انسداد مجاري ادراري، تشكيل سنگ‌هاي ادراري، افزايش غلظت BUN يا آنوري، اسهال شديد ناشي از كوليت سودوممبران، تهوع، استفراغ، يا اسهال شديد و مداوم.

تداخل دارویی سولفاسالازين (Sulfasalazine)

سولفاسالازين ممكن است متابوليسم كبدي داروهاي خوراكي ضد انعقاد را مهار كند و موجب جابه‌جايي آنها از محل‌هاي اتصال به پروتئين شود و در نتيجه، اثر ضد انعقادي اين داروها را افزايش دهد.
مصرف همزمان با داروهاي خوراكي پايين‌آورنده قند خون (سولفونيل اوره‌ها)، اثر كاهنده قند خون را افزايش مي‌دهد. اين عمل احتمالاً از طريق جابه‌جايي سولفونيل اوره‌ها از محل‌هاي اتصال به پروتئين صورت مي‌گيرد.
سولفاسالازين ممكن است جذب گوارشي ديگوكسين و اسيد فوليك را كاهش دهد.
مصرف همزمان با داروهاي اسيدي‌كننده ادرار (مانند كلريد آمونيم، اسيد آسكوربيك) pH‌ ادرار و حلاليت سولفوناميد را كاهش داده و در نتيجه خطر بروز كريستالوري را افزايش مي‌دهد.
مصرف همزمان با آنتي‌بيوتيك‌هايي كه فلور روده را تغيير مي‌دهند، ممكن است در تبديل سولفاسالازين به سولفاپيريدين و 5- آمينوساليسيليك اسيد تداخل كند و اثربخشي آن را كاهش دهد.
مصرف همزمان با آنتي اسيدها ممكن است موجب حل شدن زودرس قرص‌هاي پوشش‌دار شده و در نتيجه، جذب سيستميك و خطر مسموميت دارو افزايش يابد. (قرص‌هاي پوشش‌دار براي حل شدن در روده ساخته شده‌اند).
سولفاسالازين مي‌تواند جايگزين متوتركسات از محل اتصال دارو به پروتئين شده و كليرانس كليوي كاهش پيدا كند. لازم است بيماران از نظر سميت خوني و عوارض جانبي گوارشي، بويژه تهوع، كنترل شوند.

مصرف سولفاسالازين (Sulfasalazine) در بارداری

FDA طبقه بندی: رده B (رده D در زمان ترم).

مصرف سولفاسالازين (Sulfasalazine) در دوران شیردهی

سولفاسالازين در شير ترشح مي‌شود و در شيردهي با احتياط مصرف شود.

مقدار مصرف سولفاسالازين (Sulfasalazine)

برای اطلاع از مقدار و نحوه مصرف دارو با پزشک مشورت کنید.

هشدارها در مورد سولفاسالازين (Sulfasalazine)

علاوه بر ملاحظات مربوط به تمامي سولفوناميدها، رعايت موارد زير نيز توصيه مي‌شود:
1- بيشترين عوارض جانبي سولفاسالازين مربوط به اثر بر روي دستگاه گوارش است. مصرف دارو بعد از غذا و با مقادير و فواصل مساوي، عوارض جانبي آن را کاهش مي‌دهد و جذب دارو را تسهيل مي‌كند.
2- دارو رنگ ادرار را به نارنجي متمايل به زرد تغيير مي‌دهد. پوست بيمار نيز ممكن است به رنگ نارنجي متمايل به زرد تغيير يابد.
3- آنتي اسيدها نبايد به طور همزمان با قرص‌هاي پوشش‌دار مصرف شوند، زيرا ممكن است جذب دارو را تغيير دهند.

نکات قابل توصیه در مورد سولفاسالازين (Sulfasalazine)

1- از مصرف همزمان آنتي اسيدها با سولفاسالازين اجتناب كنيد.
2- براي كاهش ديسترس گوارشي و تسهيل عبور دارو به روده، آن را بلافاصله بعد از غذا مصرف كنيد.
3- سولفاسالازين مي‌تواند بطور طبيعي رنگ ادرار را به زرد نارنجي تغيير دهد. همچنين ممكن است رنگ پوست نيز به زرد نارنجي تغيير كند. ممكن است دارو منجر به تغيير رنگ دائمي لنزهاي تماسي گردد.
مصرف در كودكان: مصرف سولفاسالازين در كودكان كوچكتر از دو ماه ممنوع است.

اَشکال دارویی سولفاسالازين (Sulfasalazine)

Tablet: 500mg

نام تجاری دارو

بهستان دارو     تولید شده                              TABLET     SALAZOPYRIN® 500MG TAB
مهر دارو     تولید شده     TABLET     SULFASALAZINE (MEHRDAROU) 500MG TAB
مهر دارو     تولید شده                             TABLET     SULFASALAZINE 500MG TAB

مهر دارو     تولید شده     E.C. TABLET     SULFASALAZINE (MEHRDAROU) 500MG EC TAB
مهر دارو     تولید شده                             E.C. TABLET     SULFASALAZINE 500MG EC TAB