هشدار! تجویز و تعیین دوز دارو به عهده پزشک می باشد و ماما سایت هیچگونه مسئولیتی در خصوص مصرف خود سرانه دارو ندارد
نام علمی دارو
[ویتامین ب12-Vitamin B12 or Cyanocobalamin]
گروه دارویی
[ویتامین هاومکمل ها]
موارد مصرف ویتامین ب12 (Vitamin B12 or Cyanocobalamin)
الف) درمان کمبود ویتامین B12 به هر علتی ، به جز اختلال در جذب ناشی از کمخونی پرنیسیوز یا بیماری گوارشی.
ب) درمان کمخونی پرنیسیوز یا اختلال در جذب ویتامین B12.
پ) وجود اسید متیل مالونیک در ادرار (methylmalonic aciduria).
ت) مصرف در آزمون شیلینگ.
مکانیسم اثر ویتامین ب12 (Vitamin B12 or Cyanocobalamin)
ویتامین B12 در بافتها به کوآنزیم B12 تبدیل میشود که برای تبدیل متیل ـ مالونات به سوکسینات و ساخت متیونین از هوموسیستین ضروری است؛ این واکنش به فولات نیز نیاز دارد. بدون کوآنزیم B12، کمبود فولات نیز بروز میکند. همچنین ویتامین B12 با متابولیسم چربی و کربوهیدرات و ساخت پروتئین ارتباط دارد. به نظر میرسد سلولهایی که دارای تقسیم سلولی سریع هستند (مانند سلولهای اپیتلیال ، مغز استخوان و سلولهای میلوئید) بیشترین نیاز را به ویتامین B12 دارند.
کمبود ویتامین B12 ممکن است سبب بروز کمخونی مگالوبلاستیک ، ضایعات گوارشی و آسیب نورولوژیک شود. این موارد با عدم توانایی در ایجاد میلین و به دنبال آن، تخریب تدریجی اکسون عصب شروع میشوند. تزریق ویتامین B12 نشانههای کمخونی مگالوبلاستیک و علائم گوارشی کمبود ویتامین B12 را بهطور کامل برطرف میسازد.
موارد منع مصرف ویتامین ب12 (Vitamin B12 or Cyanocobalamin)
حساسیت مفرط به کبالت، ویتامین B12 یا هر یک از اجزای این فرآورده (انجام آزمون داخل پوستی توصیه میشود)، آتروفی ارثی عصب بینایی (بیماری Laber) (آتروفی عصب بینایی به عنوان یک اثر جانبی دارو گزارش شده است).
موارد احتیاط : افراد مستعد ابتلای به نقرس (خطر تخریب اسید نوکلئیک افزایش مییابد)، بیماری قلبی (خطر افزایش حجم خون وجود دارد).
بعد از شروع درمان با ویتامین B12، غلظت سرمی پتاسیم اندازهگیری شود تا از بروز کمی کشنده پتاسیم خون جلوگیری شود.
عوارض جانبی ویتامین ب12 (Vitamin B12 or Cyanocobalamin)
قلبی- عروقی: ادم ریوی، نارسایی احتقانی قلب (در اوایل درمان)، ترومبوز محیطی.
پوست: خارش، گزانتم گذرا، کهیر.
چشم: آتروفی شدید اعصاب در بیماران مبتلا به بیماری جذام.
دستگاه گوارش: اسهال خفیف و گذرا.
خون: پلیسایتمیورا.
موضعی: درد در محل تزریق.
سایر عوارض: شوک آنافیلاکتیک و مرگ، احساس تورم در تمام بدن، کمی پتاسیم خون.
تداخل دارویی ویتامین ب12 (Vitamin B12 or Cyanocobalamin)
مصرف همزمان با آمینوگلیکوزیدها، کولشیسین، فرآوردههای پیوسته رهش پتاسیم، اسید آمینوسالیسیلیک و املاح آن، داروهای ضد تشنج، تحریک روده کوچک توسط کبالت و مقادیر زیاد فرآوردههای حاوی الکل زیاد، جذب ویتامین B12 را کاهش میدهد.
مقادیر زیاد اسید آسکوربیک نباید طی یک ساعت قبل و بعد از مصرف ویتامین B12 مصرف شود، زیرا اسید آسکوربیک ممکن است ویتامین B12 را تخریب کند.
در بیماران مبتلا به کمخونی پرنیسیوز ممکن است جذب ویتامین B12 و ترشح فاکتور داخلی افزایش یابد.
ویتامین B12 و کلرامفنیکل نباید به طور همزمان مصرف شوند، زیرا ممکن است پاسخ هماتوپوئیتیک مورد نظر خنثی شود. پیگیری دقیق پاسخ هماتولوژیک و درمان جایگزین ضروری است.
مصرف ویتامین ب12 (Vitamin B12 or Cyanocobalamin) در بارداری
FDA طبقه بندی: رده A (در صورت مصرف بیش از مقدار مجاز روزانه، رده C).
مصرف ویتامین ب12 (Vitamin B12 or Cyanocobalamin) در دوران شیردهی
ویتامین B12 با غلظتی تقریباً معادل غلظت این ویتامین در خون مادر در شیر ترشح میشود. مقدار مصرف توصیه شده در دوران شیردهی mcg/day 4 است.
مقدار مصرف ویتامین ب12 (Vitamin B12 or Cyanocobalamin)
برای اطلاع از مقدار و نحوه مصرف دارو با پزشک مشورت کنید.
هشدارها در مورد ویتامین ب12 (Vitamin B12 or Cyanocobalamin)
1- برای تشخیص سوء تغذیه در بیمار، کسب اطلاع در مورد سابقه تغذیه و مصرف دارو از جمله مصرف فرآوردههای حاوی الکل، ضروری است.
2- محلول تزریقی ویتامین B12 نباید با محلول دکستروز ، محلولهای قوی قلیایی یا اسیدی یا مواد اکسیدکننده و احیا کننده مخلوط شود، زیرا ممکن است با تزریق وریدی آنها واکنشهای آنافیلاکتیک بروز کنند. سازگاری محلولهای تزریقی باید بررسی شود.
3- علائم حیاتی بیماران مبتلا به بیماری قلبی و بیمارانی که ویتامین B12 تزریقی مصرف میکنند، پیگیری شود. نشانههای بروز ادم ریوی (که ممکن است در اوایل درمان بروز کند) بررسی گردند.
4- بیمارانی که سابقه حساسیت یا استعداد حساسیت به ویتامین B12 دارند، قبل از شروع درمان با مقداری آزمایشی که بهطور زیرپوستی تزریق میشود، مورد آزمون قرار گیرند. حساسیت به ویتامین B12 ممکن است تا هشت سال بعد از درمان بروز کند.
5- پاسخ درمانی به این ویتامین طی 48 ساعت بروز میکند که این پاسخ از طریق معیارهای آزمایشگاهی و اثر بر روی خستگی، نشانههای گوارشی، بیاشتهایی، رنگ پریدگی، التهاب زبان، بد طعم شدن گوشت برای بیمار، تنگی نفس ناشی از فعالیت بدنی، طپش قلب ، تخریب نورولوژیک (پارستزی، کاهش حس ارتعاش و موقعیت و رفلكسهای عمقی، عدم تعادل اعضای بدن)، رفتار سایکوتیک، فقدان حس بویایی و اختلالات بینایی مشخص میشود.
6- پاسخ درمانی به ویتامین B12 ممکن است در صورت وجود عفونت ، اورمی، کمبود اسید فولیک یا آهن یا مصرف همزمان داروهایی که دارای اثر کاهنده فعالیت مغز استخوان هستند، مختل شود. مقادیر زیاد ویتامین B12 ممکن است کمخونی مگالوبلاستیک ناشی از کمبود فولات را بهبود بخشد.
7- انتظار میرود تعداد رتیکولوسیتها طی 4-3 روز افزایش یابد و طی 8-5 روز به حداکثر برسد و سپس، همچنانکه تعداد گلبولهای قرمز و میزان هموگلوبین تا حد طبیعی افزایش مییابد (طی 6-4 هفته)، تعداد رتیکولوسیتها کاهش مییابد.
8- غلظت پتاسیم در طول 48 ساعت اول، به خصوص در بیماران مبتلا به کمخونی پرنیسیوز یا کمخونی مگالوبلاستیک، پیگیری شود. مصرف فرآوردههای مکمل پتاسیم ممکن است ضروری باشد. دستیابی به روند طبیعی اریتروپوئیز، نیاز گلبولهای قرمز به پتاسیم را افزایش میدهد و ممکن است موجب بروز کمی کشنده پتاسیم در این بیماران گردد.
9- بیماران مبتلا به اختلالات خفیف نورولوژیک محیطی ممکن است بهطور همزمان به فیزیوتراپی پاسخ دهند. آسیبهای نورولوژیک که بعد از 18-12 ماه درمان بهبود نمییابند، معمولاً برگشتناپذیر تلقی میشوند. کمبود شدید ویتامین B12 که به مدت سه ماه یا طولانیتر باقی بماند، ممکن است موجب تخریب همیشگی طناب نخاعی شود.
10- وضعیت هماتولوژیک بیمار در طول زندگی وی بهطور دورهای پیگیری گردد.
نکات قابل توصیه در مورد ویتامین ب12 (Vitamin B12 or Cyanocobalamin)
1- داشتن برنامه غذایی متعادل بسیار مهم است. برای جلوگیری از گسترش تخریب ترکیبی تحت حاد، از اسید فولیک به جای ویتامین B12 (برای جلوگیری از کمخونی) استفاده نکنید.
2- از کشیدن سیگار خودداری کنید، زیرا به نظر میرسد میزان نیاز به ویتامین B12 را افزایش میدهد.
3- بروز عفونت یا بیماری را به پزشک اطلاع دهید، زیرا نیاز به مصرف ویتامین B12 ممکن است افزایش یابد.
4- بیماران مبتلا به کمخونی پرنیسیوز، باید درمان با ویتامین B12 را برای تمام عمر ادامه دهند تا از برگشت نشانههای بیماری و خطر آسیب برگشت ناپذیر طناب نخاعی جلوگیری شود.
مصرف در كودكان: بیضرری و اثربخشی مصرف ویتامین B12 در کودکان ثابت نشده است. مقدار مصرف مجاز برای کودکان mcg/day 0.5-2 است.
اَشکال دارویی ویتامین ب12 (Vitamin B12 or Cyanocobalamin)
Injection: 100 mcg/ml, 1ml, 1000 mcg/ml, 1ml
نام تجاری دارو
ایران هورمون تولید شده AMPOULE VITAMIN B12 100MCG/1ML AMP
دارو پخش - كارخانه تولید شده AMPOULE VITAMIN B12 100MCG/1ML AMP
زهراوی تولید شده AMPOULE VITAMIN B12 (ZAHRAVI) 100MCG/1ML AMP
کاسپین تامین تولید شده AMPOULE VIBALMIN® 100MG/1ML AMP
دارو پخش - كارخانه تولید شده AMPOULE VITAMIN B12 1000MCG/1ML AMP
زهراوی تولید شده AMPOULE VITAMIN B12 1000MCG/1ML AMP
کاسپین تامین تولید شده AMPOULE VITAMIN B12 1000MCG/1ML AMP
اسوه تولید شده INJECTION OSVE-VITAMIN B12® 1000MCG/1ML AMP
ایران هورمون تولید شده INJECTION BITAVION® 1000MCG/1ML AMP
زهراوی تولید شده INJECTION VITAMIN B12 (ZAHRAVI) 1000MCG/1ML AMP
کاسپین تامین تولید شده INJECTION VIBALMIN® 1000MCG/1ML AMP
اسوه تولید شده INJECTION OSVE-VITAMIN B12® 100MCG/1ML AMP
اكسیر تولید شده INJECTION VITAMIN B12-EXIR® 100MCG AMP
ایران هورمون تولید شده INJECTION BITAVION® 100MCG/1ML AMP