غربالگری مرحله دوم حاملگی چه زمانی باید انجام شود؟ پس از دریافت جواب آزمایش غربالگری مرحله دوم در چه گروه هایی قرار میگیرید؟
غربالگری مرحله دوم (کوآدر مارکر )
غربالگری مرحله دوم بارداری شامل یک آزمایش است که چهار مارکر زیر را اندازه گیری میکند :
استریول (UE3) – اینهیبین آ – HCG – آلفا فیتو پروتیین
اگر اینهیبین آ سنجش نشود ، این آزمایش ، تریپل مارکر نام می گیرد .
زمان انجام غربالگری مرحله دوم حاملگی: از 14 هفته و صفر روز تا 22 هفته و 6 روز می باشد . اما بهترین زمان انجام مرحله دوم بارداری، 15-16 هفتگی می باشد .
این آزمایش نیز بطور معمولی مثل آزمایشهای دیگر انجام می شود . نیازی نیز به ناشتایی نداشته و در هر ساعتی از شبانه روز قابل انجام است .
چه چیزی را بررسی میکند ؟ علاوه بر سنجش مجدد خطر سندرم داون و سندرم ادوارد و سندرم پاتو ، خطر نقایص لوله عصبی نیز برآورد می شود .
نتیجه ی غربالگری مرحله دوم :
پس از دریافت جواب آزمایش غربالگری مرحله دوم ، شما در یکی از گروه های زیر قرار میگیرید:
1- اسکرین مثبت ( پرخطر - high risk): در صورتی که ریسک ابتلا ، بیشتر از 1:250 باشد، پس از تأیید سن جنین، مادر برای مشاوره و انجام آمنیوسنتز ارجاع داده میشود. در صورتی که سن جنین با سن گزارش شده در جواب آزمایش بیش از 7 روز اختلاف داشته باشد مادر برای محاسبة مجدد ریسک به آزمایشگاه ارجاع داده میشود. در صورتی که برای تعیین سن جنین از LMP (اولین روز از آخرین قاعدگی) استفاده شده باشد حتماً باید پیش از انجام آمنیوسنتز، یک سونوگرافی برای تأئید سن جنین انجام شود.
اگر جواب آمنیوسنتز طبیعی بود، باید این زنان از نظر پیامدهای نامطلوب بارداری جزء گروه پرخطر قرار گیرند و مراقبتهای دوران بارداری برای آنها افزایش یابد (از جمـــله انجام آنومالی اسکن در هفتههای 20-18، سونوگرافی هفتة 24 حاملگی برای رد IUGR، کنترل فشار خون، کنترل دفع ادراری پروتئین، کنترل ترشحات واژن برای رد عفونت و...).
2- ریسک متوسط (borderline risk): در صورتی که ریسک سندرم داون بین 1:400تا 1:250 باشد، انجام سونوگرافی تفصیلی در هفته 20-18 توصیه میشود. همچنین وجود سطح غیرطبیعی مارکرها نظیر:
- (AFP (MoM ≥2.5
- (hCG (MoM ≥3.0
- (Inhibin A (MoM ≥3.0
- (uE3 (MoM ≤0.4
سبب افزایش احتمال پیامدهای نامطلوب بارداری شده، ضرورت مراقبت های دوران بارداری را افزایش می دهد.
3- گروه اسکرین منفی (low risk): ریسک به دست آمده از 1:400 کمتر است. در این صورت غربالگری سندرم داون پایان میپذیرد.
طبق توصیة آخرین راهنمای BCPGSP، انجام سونوگرافی تفصیلی سه ماهه ی دوم در هفتة 20–18 باید به تمام زنان باردار پیشنهاد شود. اگر در این سونوگرافی هیچگونه نشانه ی مربوط به سندرم داون وجود نداشته باشد، میتوان ریسک تریزومی 21 را تا 50% کاهش یافته قلمداد کرد.