انواع سقط جنین. چرا و چگونه ؟

انواع سقط جنین:

1.سقط خودبخودی جنین:

انواع سقط خودبخوی جنین:

•  تهدیه به سقط >> خونریزی واژینال  و درد و انقباضات رحم (به صورت درد  در زنی که در دوران بارداری است احتمال سقط جنین را مطرح می کنند این حالت را اصطلاحا تهدید به سقط می نامند که در آن دهانه رحم باز نشده است و با استراحت و درمان محافظه کارانه می توان از آن جلوگیری کرد.)
•  سقط جنین غیر قابل اجتناب>>  در صورتی که نتوان از تهدید به سقط جلوگیری کرد وضعیت به سقط غیرقابل اجتناب تبدیل می شود.
• سقط جنین فراموش شده >> رشد جنین داخل رحم متوقف شده. ولی دهانه رحم کاملا بسته است و لکه بینی و خونریزی وجود ندارد.
• سقط جنین ناقص >>  اگر بخشی از بافتها ، ولی نه تمام آن دفع شوند سقط جنین ناقص می نامند
• سقط کامل  جنین >>  اگر جنین و تمام بافتهای مربوطه بطور کامل خارج شوند سقط جنین کامل است.‏

2.سقط جنین عادتی (سقط مکرر)

حالتی است که در آن 3 سقط جنین پشت سر هم با علت نامشخص اتفاق می افتند.‏

3.سقط  جنین درمانی:

در شرایط خاصی ممکن است پزشک تصمیم به ختم حاملگی بگیرد .این نوع ختم حاملگی را سقط جنین  " درمانی" می نامند.

عوامل ایجاد کننده سقط جنین

1.عوامل سقط جنین مربوط به جنین:

• الف- رشد و  نمو غیر طبیعی تخم  که  اختلال رشد منجر به سقط جنین خود به خود می شود.
•  ب-  ناهنجاریهای ارثی و ژنتیکی جنین

2.عوامل سقط جنین مربوط به مادر :

• بیماریهای عفونی مادر:  عفونتهای مادری به ویژه سرخچه ، تب مالت و عفونتهای مقاربتی می تواند منجر به سقط جنین شود.
• بیماری های مزمن ناتوان کننده در مادر: بیماری هایی نظیر سل ، سرطان ، افزایش فشار خون ، بیماری کلیوی می تواند منجر به مرگ جنین و سقط جنین شود.
• بیماریهای غدد: بیماری های غدد نظیر کم کاری تیروئید و دیابت  می تواند  گاهی منجر به سقط جنین شود.
• مصرف دارو و عوامل محیطی: مصرف سیگار ، الکل ، داروهای ضد بارداری و سموم محیطی نظیر سرب ، آرسنیک در مادر می تواند منجر به سقط جنین شود.
• عدم پذیرش ایمنی بدن: جنین از لحاظ ژنتیک یک عامل خارجی برای مادر است و بدن مادر بر علیه آن آنتی بادی ساخته و جنین را دفع می نماید. در یک بارداری طبیعی جفت آنتی بادی های متوقف کننده می سازد که مانع دفع جنین می شود
• ناهنجاری های رحمی: در بعضی زنان نقص تکاملی رحم در دوران جنینی منجر به ایجاد رحم دو شاخ یا یک شاخ و یا انواع ناهنجاری های شکلی رحم می شود که این نقایص می تواند منجر به سقط جنین شود همچنین وجود فیبروم یا چسبندگی رحم نیز می تواند باعث سقط جنین در زن باردار شود.
• نارسایی دهانه رحم: باز بودن بیش از حد دهانه رحم به دلیل مادرزادی یا کشش بیش از حد در باز کردن آن در هنگام سقط یا زایمان قبلی منجر به نارسایی و ضعف دهانه رحم شده و می تواند ایجاد سقط جنین خود به خودی نماید. سقط در این موارد معمولا پس از سه ماهه اول حاملگی اتفاق می افتد .

روش‌های سقط جنین

سقط جنین به ‌معنای ختم حاملگی است، قبل از اینكه جنین قدرت زنده ماندن در محیط خارج از رحم را داشته باشد.

سقط جنین به دو دسته ی عمده تقسیم می‌شود:

• 1.سقط جنین خودبه‌خودی (spontaneous abortion)
• 2.سقط جنین  القا‌  شده   (induced abortion) : سقط  القا‌  شده خود شامل دو گروه است:

سقط جنین تراپوتیك (درمانی) كه عبارت ‌است از ختم حاملگی به منظور حفظ سلامت مادر

 سقط جنین الكتیو (عمدی) كه قطع حاملگی بنا به خواست مادر است.(دلخواهی)

1. سقط جنین دارویی با قرص و شیاف میزوپروستول (سیتوتک ) یا آمپول پروستاگلندین

در سقط جنین با  دارو ، داروها  با ایجاد انقباضات شدید رحمی باعث خونریزی و ختم بارداری می‌شوند. خونریزی ایجاد‌ شده به‌ دنبال سقط دارویی معمولاً 9 تا 16 روز ادامه دارد. گاه علائمی نظیر تهوع، استفراغ، اسهال، تب و لرز و خستگی شدید طی این مدت در بیمار ظاهر می‌شود كه خودبه‌خود از بین می‌رود.  پس از سپری شدن این زمان، معاینه و بررسی‌های كامل لازم است تا اطمینان حاصل شود كه سقط كامل صورت گرفته است. در تعداد بسیار كمی از زنان، روش سقط دارویی به سقط نمی‌انجامد و نیاز به انجام اقدامات دیگری است. البته عوارض پروستاگلندین خطرناک می باشد .

2. سقط جنین با جراحی(انواع کورتاژ)

در 12 هفته اول بارداری، سقط جنین با جراحی معمولاً به شیوه‌ای با عنوان ساكشن‌كورتاژ یا آسپیراسیون مكشی (vacuum aspiration) انجام می‌شود. در این روش، گردن رحم به‌ آرامی باز می‌شود و محصولات بارداری با یك لوله كوچك مخصوص مكش خارج می‌شوند. در طول این عمل، كه 5 تا 15 دقیقه طول می‌كشد، و پس از آن، فرد دچار انقباضات شدید و خونریزی مشابه یك قاعدگی طبیعی خواهد شد. برای بی‌ درد كردن فرد در هنگام سقط جراحی، از انواع داروهای بی‌حسی یا بیهوشی استفاده می‌كنند.

اما اگر سن بارداری بیش از 14 هفته باشد، سقط به شیوه‌ای با نام D & E) Dilation & Evacuation) انجام می‌شود. در این روش، برای باز شدن دهانه رحم به زمان بیشتری نیاز است و از وسیله ی  دیگری نیز همراه با دستگاه مكش استفاده می‌شود.

در روش آسپیراسیون مكشی، رحم سریعاً خالی می‌شود و خونریزی اندك است. احتمال پارگی رحم در این روش یك درصد و خطر عفونت كمتر از یك درصد است. در روش دوم، خونریزی شدیدتر است و احتمال آسیب رسیدن به رحم و ایجاد چسبندگی‌ بیشتر است.

3. سقط جنین با تزریق داخل آمنیونی

این روش براب سقط جنین در سه‌ ماهه ی دوم باردارب به‌‌كار می‌رود. با سرنگ مخصوص، مایع آمنیون را، كه جنین درون آن شناور است، خارج و 200 سی‌سی محلول سرم نمكی به داخل كیسه ی محتوی جنین تزریق می‌كنند. پس از گذشت 48 ساعت از تزریق، در پی زایمان، بچه از رحم خارج می‌شود. برای این منظور، گاه از اوره و گاه از پروستاگلندین‌ها استفاده می‌شود. شایع‌ترین عارضه ی سقط به این روش باقی ماندن جفت است. احتمال خونریزی و عفونت رحمی نیز در این روش زیاد است.

سقط‌ جنین دیرهنگام جنین

هرچه سن بارداری در زن بیشتر باشد، احتمال بروز خطر و عوارض به‌دنبال سقط جنین افزایش می‌یابد. بنابراین درصورتی ‌كه پزشك شما سقط را برای ختم بارداری توصیه می‌كند، باید از تأخیرهای غیرضروری اجتناب كنید. به‌طوركلی، 88 درصد از تمام موارد سقط جنین در امریكا طی 12 هفتة اول بعد از آخرین تجربه ی قاعدگی رخ می‌دهد.

برخی از زنان تا زمانی كه بارداری به‌ نحو محسوسی پیشرفت نكرده است از وقوع آن مطلع نمی‌شوند.

از جمله دلایل مطرح آگاه نشدن آنها از بارداری خود عبارت است از:

• 1. این زنان دوره‌های نامنظم قاعدگی را تجربه می‌كنند. گاه ابتلا به برخی بیماری‌ها، فعالیت‌های شدید ورزشی و مصرف داروها قاعدگی‌های نامنظم ایجاد می‌كند.
• 2. برخی از این زنان علت تأخیر در قاعدگی خود را شروع یائسگی قلمداد می‌كنند.
• 3. زنانی كه به‌طور طبیعی قاعدگی‌های خفیفی را تجربه می‌كنند، لكه‌بینی اوایل بارداری را با قاعدگی خود به اشتباه می‌گیرند.
• 4.گروهی از زنان به ‌علت استفاده از داروهای خاص یا شیردهی، باروری خود را نامحتمل می‌دانند.
• 5. گاه بارداری در هفته‌های اول توسط كادر پزشكی تشخیص داده نمی‌شود.

عوارض سقط جنین

همان‌طور كه پیش‌تر ذكر شد، سقط جنین در سه‌ماهه ی اول كمترین عوارض را دارد. اما به‌طوركلی عوارض سقط بسته به ‌نوع روش انتخاب‌شده متفاوت است. شایع‌ترین عارضه ی داروهایی كه از خانواده پروستاگلندین‌ها هستند اسهال است. تهوع، استفراغ، دل‌پیچه (كرامپ‌های شكمی) و تب از دیگر عوارض مصرف این داروهاست. در برخی از زنانی كه از روش سقط جنین دارویی استفاده می‌كنند سقط جنین كامل صورت نمی‌گیرد و نیاز به استفاده از روش‌های دیگر نظیر كورتاژ است. عفونت، خونریزی‌های شدید، سقط ناقص، پارگی و آسیب رحم یا دهانة آن، و ادامة بارداری از جمله عوارض سقط جراحی است. كودكان حاصل از این قبیل بارداری‌ها معمولاً به ناهنجاری‌های مادرزادی و عقب‌ماندگی ذهنی مبتلا خواهند شد.