همه چیز درباره سونوگرافی در بارداری

 همه چیز درباره سونوگرافی در بارداری

سونوگرافی یکی از راه های تشخیصی بسیار متداول است و هر خانمی حداقل یکبار آنرا تجربه کرده است.از آنجا که امروزه، سونوگرافی یکی از راه های تشخیصی اجتناب ناپذیر برای هر مادری به شمار می آید،ممکن است سوالات بسیاری برای زنان باردار پیش بیاید. مثلا سونوگرافی چیست و چگونه کار میکند ؟و یا اینکه قبل از مراجعه به سونولوژیست چه آمادگی هایی لازم است؟ آیا سونوگرافی برای من یا برای جنین مضر است و ممکن است باعث آسیب به جنین شود؟چند بار سونو تا انتهای بارداری لازم است؟و سوالات دیگری از این قبیل.

بعد از خواندن این مطلب ، شما میتوانید به تمام این سوالات پاسخ دهید و نگرانی های احتمالیتان نیز در مورد سونوگرافی یا عوارض آن  ازبین میرود.
 

سونوگرافی چیست؟

یکی از اولین سوالاتی که ممکن است برای خیلی ها پیش بیاید این است که سونوگرافی چیست؟ و چگونه کار میکند و آیا امواج مضر دارد؟در جواب باید بگوییم که در سونوگرافی، امواجی که از نوع صوتی هستند به بافت بدن مادر فرستاده می شود و این امواج یا به بافت نرم مثل عضله  برخورد می کند یا به بافت سخت مثل استخوان و براثر برخورد انها با بافتهای بدن تصاویری ایجاد می شوند. این تصاویرسونوگرافی معمولی یا سونوگرافی دوبعدی نامیده میشود که به صورت سیاه و سفید هستند. پزشک با توجه به تصاویر،اوضاع  را شرح می دهد و از شرایط مادر مثل وضعیت رحم و شرایط نوزاد مثل میزان رشد و جنسیت و ... آگاه میشود.

بهترین زمان برای سونوگرافی در بارداری چه موقع است؟

معمولا مادران برای سونو عجله دارند و زودتر از موعد برای این کار اقدام میکنند.حتی گاهی مادران برای تایید بارداری این کار را انجام میدهند ،در صورتیکه با آزمایش خون به راحتی میتوانید از این موضوع اطمینان پیدا کنید.اگر در هفته های اول مشکلی مثل درد یا خونریزی ندارید بهتر است سونوی اول را یه هفته هقت بارداری موکول کنید تا در این سن از بارداری پزشک بتواند بررسی لازم را انجام دهد.معمولا مادرانی که زودتر مراجعه میکنند ناچار میشوند سونوی واژینال را انجام دهند یا مجددا در هفته های آتی سونو را تکرار کنند.درحدود هفته هفت  پزشک میتواند قلب جنین را با سونو از روی شکم  تشخیص دهد و از زنده بودن جنین اطمینان یابد ولی اگر زودتر مراجعه کنید ممکن است تشخیص برای پزشک سخت یا غیر ممکن شود.

کاربرد سونوگرافی در بارداری

وظیفه اصلی سونوگرافی تایید سلامت جسمانی جنین می باشد. مثلا سونوگرافی به نام سونوگرافی غربالگری سه ماهه می باشد که در اول هفته یازدهم تا چهاردهم انجام می شود. معمولا هم احتمال برخی اختلالات کروموزومی مانند منگولیسم را گزارش می دهد. تشخیص آن هم به اینصورت است که از روی بافت گردن و فرم استخوان بینی می فهمند. زیرا جنین های دچار این مشکل بینی های کوتاه و پهن و بدون استخوان حتی بافت گردن غیر طبیعی دارند.

سونوی داپلر چیست؟

در سونوگرافی داپلر، از امواج صوتی انعکاس یافته برای بررسی چگونگی جریان خون در میان عروق خونی استفاده می­ شود.این روش به پزشکان در ارزیابی جریان خون در شریان ­ها و رگ های اصلی کمک میکند.در نتیجه در بارداری میتواند بسیار کمک کننده باشد تا مشکلاتی مانند لخته شدن خون ،نارسایی جفتی،خون رسانی بند ناف، علت رشد نکردن جنین ،انسداد رگ های خونی و یا کاهش سرعت جریان خون در رگ ها بررسی شود.

 سونوگرافی سه بعدی و چهاربعدی چیست؟

در این نوع سونو گرافی ها نیز از امواج صوتی استفاده میشود ولی در سونوگرافی سه بعدی می توانید تصویری سه بعدی از جنین دریافت کنید. سونوگرافی چهار بعدی شما را به مرحله بعد می برد. در این سونوگرافی فیلمی از جنین مشاهده می کنید. با استفاده از این تکنولوژی می توانید حرکات جنین را در لحظه در رحم مشاهده کنید. در واقع در این سونوگرافی می توانید خمیازه کشیدن یا لبخند زدن جنین را در لحظه مشاهده کنید.

البته این سونو بهتر است فقط زمانیکه پزشک تجویز میکند انجام شود زیرا ممکن است به بافت رحم یا جنین آسیب وارد کند.متاسفانه دیده میشود ،گاهی مادران فقط برای داشتن عکس یا فیلم یادگاری از جنین اقدام به این کار میکنند!!!

انواع روش انجام سونوگرافی

برای انجام سونوگرافی دو روش متداول می باشد. نوع معمولی سونوگرافی که به آن سونوگرافی ابدومینال یا شکمی میگویند و نوع دوم که سونوگرافی واژینال است.این سونو همان طور که از نامش پیداست از داخل واژن و در شرایطی خاص انجام می شود.اما میتواند تصاویر واضح تری به پزشک بدهد، خصوصا در اوایل بارداری.

آمادگی‌های پیش از انجام سونوگرافی

در سونوگرافی از زنان باردار تا هفته 12 حاملگی، مثانه، باید كاملاً پر باشد ولی برای ماه‌های بالاتر نیازی به پر بودن مثانه نیست..
برای انجام سونوگرافی از داخل واژن، مثانه نیمه پر كافی است. در این حالت مثانه خیلی پر ایجاد مزاحمت می‌كند. بنابراین اگر در مواردی قرار باشد سونوگرافی از روی شكم انجام گیرد ابتدا با مثانه پر مراجعه نمایید. سپس كمی از ادرار داخل مثانه در صورت لزوم تخلیه شده و سونوگرافی داخل واژینال انجام می‌شود.

تذکرات مهم :

سونوگرافی باید از روی پوست كاملاً لخت و برهنه و تماس با ژل مناسب انجام شود.
وجود موی اندك در ناحیه سونوگرافی مزاحمتی ایجاد نمی‌كند ولی در مواردی كه موی بیش از حد در محل وجود دارد باید قبل از انجام سونوگرافی نسبت به تراشیدن آن اقدام نمود.
زخم‌های باز با انجام سونوگرافی مغایرت دارند، زیرا ژل سونوگرافی موجب تحریك زخم یا آلودگی بیشتر آن می‌شود (همیشه قبل از انجام سونوگرافی، پزشك خود را از سابقه اعمال جراحی قبلی خود مطلع نمائید)
انجام سونوگرافی داخل واژن در ماه‌های پایین حاملگی اشكالی نداشته و در ماه‌های بالاتر نیازی به انجام این روش نیست.