فنیتوئین-Phenytoin Systemic

موارد مصرف فنیتوئین (Phenytoin-Systemic)

الف) حملات تشنجي تونيك ـ‌ كلونيك (صرع بزرگ )، حملات صرعي مداوم، حملات تشنجي غير صرعي(بعد از آسيب ديدگي سر، سندرم ري).
ب) درد عصبي (ميگرن ، درد عصب سه قلو، فلج بل).
پ) آريتمي بطني كه به ليدوكائين يا پروكائين آميد پاسخ نمي‌ دهد، و آريتمي‌هاي ناشي از گليكوزيدهاي قلبي.
ت) پيشگيري از تشنج حين اعمال جراحي اعصاب.

مکانیسم اثر فنیتوئین (Phenytoin-Systemic)

‌اثر ضد تشنج: فني توئين مانند ساير مشتقات هيدانتوئين غشاهاي سلولهاي عصبي را تثبيت كرده و فعاليت تشنجي را با افزايش خروج يا كاهش ورود يونهاي سديم از غشاهاي سلولي در قشر حركتي مغز طي توليد تكانه‌هاي عصبي محدود مي‌ كند. فني توئين با طبيعي كردن ورود سديم به رشته‌هاي پوركنژ در بيماران دچار آريتمي‌هاي ناشي از ديژيتال، اثر ضد آريتمي خود را اعمال مي‌ كند. اين دارو براي كنترل حملات تشنجي تونيک-کلونيک و پارشيال به كار مي‌ رود.
اثرهاي ديگر: فني توئين فعاليت بيش از حد كلاژناز را در بيماران مبتلا به اپيدرموليز تاولي مهار مي‌ كند.

موارد منع مصرف فنیتوئین (Phenytoin-Systemic)

حساسيت مفرط شناخته شده به هيدانتوئين‌ها، بيماران مبتلا به براديكاردي سينوسي، بلوك سينوسي ـ دهليزي يا دهليزي ـ بطني درجه 2 يا 3، سندرم استوكس ـ آدامز.

موارد احتياط: پورفيري، اختلال كار كبد يا كليه (بخصوص در بيماران مبتلا به اورمي، زيرا غلظت سرمي دارو در آنها ‌به دليل كاهش پيوند پروتئيني ‌افزايش مي‌ يابد)، نارسايي ميوكارد، ضعف تنفسي، بيماران سالخورده يا ناتوان، ‌بيماراني كه از ساير مشتقات هيدانتوئين استفاده مي‌ كنند.

عوارض جانبی فنیتوئین (Phenytoin-Systemic)

اعصاب مركزي: آتاكسي، ‌اختلال تكلم، کانفيوژن، ‌سرگيجه، بي خوابي، عصبانيت، انقباض ناگهاني عضلاني، ‌سردرد.
قلبي ـ ‌عروقي: افت فشار خون ، ‌پري آرتريت ندوزا.
پوست: بثورات شبه مخملک يا سرخک؛ درماتيت تاولي ، ‌اكسفولياتيو يا خارش دار؛ ‌سندرم استيونس ـ‌جانسون، لوپوس اريتماتوز، پرمويي، نكروليز سمي اپيدرم (TEN)، حساسيت به نور، نكروز بافتي.
چشم :‌ نيستاگموس، دوبيني، تاري ديد.
دستگاه گوارش : تهوع، ‌استفراغ، هيپرتروفي لثه (بخصوص در كودكان)، يبوست.
خون: ترومبوسيتوپني، لكوپني، ‌آگرانولوسيتوز، پان سيتوپني، كم خوني مگالوبلاستيك، ماكروسايتمي.
كبد: هپاتيت سمي.
موضعي: درد، نكروز و التهاب در محل تزريق، سندرم دستكش ارغواني (Purple glove syndrome).
ساير عوارض: افزايش قند خون ، لنفادنوپاتي، ‌كاهش يد متصل به پروتئين.
توجه: در صورت بروز علائم حساسيت مفرط، ‌مسموميت كبدي يا ديسكرازي خوني، آدنوپاتي لنفاوي يا بثورات پوستي، بايد مصرف دارو قطع شود.

تداخل دارویی فنیتوئین (Phenytoin-Systemic)

اثرات درماني فني توئين در صورت مصرف همزمان آن با آلوپورينول، آميودارون، كلرامفنيكل، سايمتيدين، ديازپام، دي سولفيرام، اتانول (حاد)، ايزونيازيد، ميكونازول، ‌والپروئيك اسيد، ساليسيلاتها، فلوكونازول، ‌مترونيدازول، امپرازول، سولفوناميدها، تيكلوپيدين، ‌تريمتوپريم، ايبوپروفن، كلرفنيرامين يا ايمي پرامين ممكن است افزايش يابد.
اثرات درماني فني توئين در صورت مصرف همزمان آن با باربيتوراتها، ‌كاربامازپين، شاركول، ديازوكسايد، ريفامپين، سوكرالفيت، اسيد فوليك، ‌تئوفيلين، ضد اسيدها، ‌ضد نئوپلاسم‌ها، كلسيم گلوكونات، كلسيم، نيتروفورانتوئين يا پيريدوكسين ممكن است كاهش يابد.
فني توئين ممكن است با تحريك متابوليسم كبدي، ‌اثرات داروهاي زير را كاهش دهد:
كورتيكواستروئيدها، سيكلوسپورين، پتيدين، ديسوپيراميد، داكسي سايکلين، ‌استروژن‌ها، هالوپريدول، متادون، متي راپون، كينيدين، ‌داروهاي خوراكي ضد بارداري، دوپامين، فوروزمايد، لوودوپا و سولفونيل اوره ها.
داروهاي آنتي سايكوتيك ممكن است آستانه تشنج را كاهش دهند و بايد با احتياط همراه با فني توئين استفاده شوند.
فني توئين ممكن است سطح ليتيم و سميت ناشي از آن را افزايش دهد.
فني توئين ممكن است با جدا كردن وارفارين از پروتئين‌هاي سرمي، ‌اثر آن را افزايش دهد.
الكل اثر فني توئين را كاهش مي‌ دهد.

مصرف فنیتوئین (Phenytoin-Systemic) در بارداری

FDAطبقه بندی: D.

مصرف فنیتوئین (Phenytoin-Systemic) در دوران شیردهی

فني توئين در شير ترشح مي‌ شود. شيردهي در دوران مصرف اين دارو توصيه نمي‌ شود.

مقدار مصرف فنیتوئین (Phenytoin-Systemic)

برای اطلاع از مقدار و نحوه مصرف دارو با پزشک مشورت کنید.

هشدارها در مورد فنیتوئین (Phenytoin-Systemic)

از آنجا كه دفع دارو به مقدار مصرف بستگي دارد، پيگيري غلظت سرمي دارو ضرورت اساسي دارد.
دارو در مقادير منقسم و هر 12-8 ساعت مصرف مي‌ شود.
تغذيه از راه دهان يا لوله بيني ـ‌ معدي (NG-Tube) ممكن است با جذب سوسپانسيون خوراكي دارو تداخل كند؛ صرف غذا و دارو بايد تا حد امكان با فاصله از يكديگر صورت گيرد (حداقل 1 ساعت). در طي تغذيه مداوم از طريق لوله ، قبل و بعد از مصرف دارو بايد لوله شسته شود.
از تزريق عضلاني دارو بايد اجتناب شود ، ‌زيرا اين كار دردناك است و جذب دارو نيز غير قابل پيش بيني است.
براي تزريق وريدي دارو، بايد آن را با محلول نرمال سالين مخلوط كرده و طي نيم ساعت از تهيه مصرف كرد. مخلوط كردن دارو با دكستروز پنج درصد موجب ته نشين شدن دارو مي‌ شود. محلول را نبايد در يخچال نگهداري كرد. از مخلوط كردن دارو با داروهاي ديگر بايد خودداري نمود.
در صورت تزريق وريدي مداوم، پيگيري الكتروكارديوگرام (EKG)، فشار خون و وضعيت تنفسي بيمار ضروري است.
قطع ناگهاني مصرف دارو ممكن است موجب بروز حملات صرعي مداوم شود.
تزريق وريدي دارو به آهستگي (mg/min 50) و يا به صورت انفوزيون مداوم صورت مي‌ گيرد. تزريق وريدي سريع دارو ممكن است موجب بروز افت فشار خون و كلاپس گردش خون شود؛ استفاده از وريدهاي بزرگتر براي جلوگيري از تغيير رنگ يا سندرم دستكش ارغواني (purple glove syndrome) ضروري است. نبايد از وريدهاي پشت دست استفاده شود. در افراد حساس، افراد سالمند و بيماران قلبي عروقي، دارو بايد با سرعت كمتري (مثلا mg/min 20) تجويز شود.
در صورتي كه از دوز سرشار استفاده نشود، ‌10-5 روز ممكن است نياز باشد تا سطح ثابت خوني و اثرات ضد تشنجي ظاهر شود.
در طول مصرف وريدي دارو، لوازم احيا بايد در دسترس باشد.
اين دارو در صورت نشت به خارج عروق، محرك است. پس از تجويز وريدي، ‌بايد از همان كاتتر و رگ، مقداري محلول نرمال سالين تجويز شود تا از تحريك عروق جلوگيري شود.
به دليل امكان آسيب بافتي، تجويز از راه زير جلدي توصيه نمي‌ شود.

نکات قابل توصیه در مورد فنیتوئین (Phenytoin-Systemic)

تغيير مصرف فرآورده‌هاي فني توئين ممكن است اثر درماني دارو را تغيير دهد. از يك شكل دارويي استفاده كنيد.
براي كاهش تحريك گوارشي، ‌دارو را با غذا يا شير مصرف كنيد.
قطع مصرف دارو بايد با دستور پزشك باشد. تا مشخص شدن اثرات دارو بر CNS از انجام فعاليتهاي مخاطره آميزي كه احتياج به هوشياري دارند ، خودداري كنيد. از مصرف فرآورده‌هاي حاوي الكل اجتناب كنيد، زيرا اثربخشي دارو را كاهش و بروز عوارض جانبي را افزايش مي‌ دهد.
هميشه علامتي كه نشان دهنده مصرف اين دارو باشد، ‌به همراه داشته باشيد.
بهداشت دهان را به خوبي رعايت كنيد تا از رشد بيش از حد لثه و حساسيت آن جلوگيري شود.
در صورتي كه شكل سوسپانسيون دارو را مصرف مي‌ كنيد، قبل از مصرف آن را به خوبي تكان دهيد.
مصرف در سالمندان: بيماران سالخورده ممكن است به مقادير كمتر دارو نياز داشته باشند، ‌زيرا دفع و متابوليسم دارو در اين بيماران كند است.
مصرف در كودكان: در مورد صحت مقدار مصرف دارو در كودكان بايد دقت كافي صورت گيرد.

اَشکال دارویی فنیتوئین (Phenytoin-Systemic)

Injection: 50 mg/ml, 5ml
Capsule: 50, 100mg
Suspension: 30 mg/5ml

نام تجاری دارو

Epanutin capsule 100 mg
PHENYTOIN D.P 1% 30G CREAM
PHENYTOIN-ALHAVI 100MG CAP
PHENYTOIN-ALHAVI 30MG/5ML SUSP
PHENYTOIN LOGHMAN 100MG CAP
HYDANTIC 250MG/5ML AMP
PHENYTOIN -MEDIPHARM 1% 30G CREAM