هشدار! تجويز و تعيين دوز دارو به عهده پزشک می باشد و ماما سایت هيچگونه مسئوليتی در خصوص مصرف خود سرانه دارو ندارد
نام علمی دارو
[ریباویرین ، Ribavirin]
گروه دارویی
[داروهای ضد ویروس]
موارد مصرف ریباویرین (Ribavirin)
الف) عفونت شديد ويروس سن سيشيال تنفسي (RSV) در نوزادان و كودكان بستري.
ب) هپاتيت C مزمن ژنوتيپ 1 و 4.
پ) هپاتيت C مزمن ژنوتيپ 2 و 3.
ت) هپاتيت C مزمن (بدون توجه به ژنوتيپ) در بيماران مبتلا به HIV كه قبلاً اينترفرون دريافت نكردهاند.
ث) هپاتيت مزمن.
نكته: طول درمان 48 هفته براي ژنوتيپ 1 و 4 و 24 هفته براي ژنوتيپ 2 و 3 ميباشد.
مکانیسم اثر ریباویرین (Ribavirin)
اثر ضد ويروسي: دارو احتمالاً باعث مهار سنتز DNA، RNA ميشود. RNA پلي مراز را مهار ميكند، و در تشكيل پوشش پلي پپتيدي ويروس مداخله ميكند.
موارد منع مصرف ریباویرین (Ribavirin)
حساسيت به دارو يا ديگر تركيبات فرمولاسيون، زنان در سنين بارداري كه نميتوانند از روشهاي پيشگيري از بارداري به طور مطمئن استفاده كنند، بارداري، همسران زنان باردار، هموگلوبينوپاتيها (تالاسمي ماژور، آنمي داسي شكل) بيماران با هپاتيت اتوايميون، بيماري كبدي جبران نشده ( child-pagh B&C).
موارد احتياط: بيشتر از 10% بيماران دچار آنمي هموليتيك ميشوند، كه عموماً در 2-1 هفته اول درمان رخ ميدهد. آنمي ناشي از ريباويرين ممكن است بيماريهاي زمينهاي قلبي را بدتر كند. در بيماران با بيماري قلبي قابل توجه يا كنترل نشده استفاده نشود. در صورت هرگونه بدتر شدن وضعيت قلبي ـ عروقي مصرف دارو را قطع كنيد. بيماران با سن بيشتر از 50 سال يا نارسايي كليوي بايد از نظر بروز آنمي بدقت ارزيابي شوند.
در صورت بروز نارسايي كبدي مصرف دارو قطع شود. مونوتراپي ريباويرين در درمان هپاتيت C مزمن مؤثر نيست. در بيماران با نارسايي كليوي با احتياط استفاده شود. در صورت کليرانس كراتينين كمتر از ml/min 50 استفاده نشود.
مصرف همزمان با اينترفرون باعث اختلالات اتوايميون، بيماريهاي عفوني، سركوب مغز استخوان، اختلالات دهان و لثه، خشكي دهان، واكنشهاي درماتولوژيك، ديابت، واكنشهاي حساسيتي (آنافيلاكسي، آنژيوادم)، پانکراتيت، اختلالات رواني، بيماريهاي ريوي (پنومونيت، تنگي نفس) ميشود.
در بيماران مسن با احتياط استفاده شود. ايمني و اثربخشي دارو در كودكان كوچكتر از سه سال اثبات نشده است.
دارو تراتوژن است. قبل از شروع درمان تست بارداري منفي لازم است. از بارداري حين درمان و تا 6 ماه بعد از خاتمه درمان خودداري شود. دو فرم جلوگيري از بارداري حين درمان استفاده شود.
ايمني و اثربخشي دارو در بيماران كه درمان با اينترفرون در آنها موفق نبوده پيوند عضو شده، يا همزمان HBV يا HIV دارند اثبات نشده است. Copegus در بيماراني كه مبتلا به HIV هستند.و آنها بيشتر از 100 است استفاده شده است.
فرم خوراكي نبايد در درمان HIV، آدنوويروس، RSV يا آنفلوآنزا استفاده شود.
فرم آئروسل در بيماران تحت تهويه مكانيكي ممكن است در تجهيزات دستگاه رسوب كرده و وضعيت تنفسي را بدتر كند. بيماران مبتلا به COPD و آسم را از نظر علائم تنفسي مانيتور كنيد. آنمي با فرم آئروسل گزارش نشده ولي هر 2-1 هفته بيمار را مانيتور كنيد. در مورد كساني كه ميخواهند دارو را براي بيمار تجويز كنند، مراقب اثرات تراتوژنيك دارو باشيد.
عوارض جانبی ریباویرین (Ribavirin)
اعصاب مرکزي: سردرد، خستگي، خواب آلودگي.
قلبي ـ عروقي: ايست قلبي، براديكاردي، افت فشار خون، تاكيكاردي.
چشم، گوش و حلق و بيني: ورم ملتحمه، اريتم پلكها، فارنژيت، رينيت.
دستگاه گوارش: تهوع، بي اشتهايي.
هماتولوژيك: آنمي، آنمي هموليتيك، رتيكولوسيتوز، آنمي شديد.
تنفسي: آپنه، پنوموني باكتريايي، برونكواسپاسم، پنوموتوراكس، ادم ريوي.
پوست: بثورات جلدي.
تداخل دارویی ریباویرین (Ribavirin)
استامينوفن، آنتي اسيدهاي حاوي منيزيم و آلومينيوم يا سايمتيكون، آسپيرين، سايمتيدين روي سطوح دارو اثر ميگذارند.
ديدانوزين باعث افزايش عوارض جانبي ناشي از اين دارو ميشود.
مصرف همزمان دارو با استاوودين و زيدوودين باعث كاهش اثر ضد رتروويرال آنها ميشود.
مصرف ریباویرین (Ribavirin) در بارداری
FDA طبقه بندی: X. دارو باعث اثرات توكسيك روي جنين ميشود.
مصرف ریباویرین (Ribavirin) در دوران شیردهی
ترشح دارو در شير مشخص نيست. مصرف دارو در دوران شيردهي توصيه نميشود.
مقدار مصرف ریباویرین (Ribavirin)
برای اطلاع از مقدار و نحوه مصرف دارو با پزشک مشورت کنید.
هشدارها در مورد ریباویرین (Ribavirin)
فرم آئروسل
1- فرم آئروسل تنها براي عفونتهاي شديد دستگاه تنفسي تحتاني ناشي از RSV ميباشد. هر چند درمان ممكن است قبل از نتايج تستها شروع شود ولي لازم است، RSV تأييد شود. بيماران بايد بستري شده و به دقت مانيتور شوند.
2- آئروسل ريباويرين را تنها با SPAG-2 تجويز كنيد.
3- محلول را با آب استريل براي تزريق يا تنفس رقيق كرده و سپس به يك فلاسك 500 ميلي ليتري به صورت آسپتيك منتقل كرده و با آب مقطر به حجم 300 ميلي ليتر برسانيد تا به غلظت mg/ml 120 برسيم. محلول تا 24 ساعت در دماي اتاق پايدار است.
4- براي رقيق كردن محلول از آب باكتريواستاتيك استفاده نكنيد.
5- هر 24 ساعت محلول را تعويض كنيد و محلول باقي مانده قبلي را دور بريزيد.
6- بيماران ونتيله را از نظر علائم تنفسي بدقت مانيتور كنيد. چون دارو در تجهيزات تنفسي رسوب ميكند.
7- دارو در نوزادان با عفونت RSV شديد، بخصوص نوزادان نارس يا نوزاداني كه بيماريهاي زمينهاي قلبي ـ ريوي دارند بسيار مؤثر است.
8- كساني كه فرم آئروسل دارو را آماده مصرف ميكنند، دچار علائمي مانند سردرد، ورم ملتحمه، سردرد، تهوع، سرگيجه، آبريزش چشم، بثورات جلدي، رينيت، فارنژيت و به ميزان كمتر برونكواسپاسم، درد قفسه سينه و آسيب لنزهاي تماسي ميشوند. بيشتر اين عوارض در چند ساعت اول تماس رخ ميدهد.
9- درمان دارويي بايد با حمايت كافي تنفسي و مايع درماني مناسب همراه باشد.
فرم خوراكي
1- قبل از شروع درمان حتماً تست بارداري منفي از بيمار داشته باشيد. تست بارداري بايد هر ماه ضمن درمان و تا 6 ماه بعد از آن تكرار شود.
2- زنان بيمار يا همسران مردان مبتلا بايد از دو فرم پيشگيري از بارداري قبل، حين درمان و تا 6 ماه بعد استفاده كنند.
3- وضعيت هماتولوژيك، تستهاي كبدي، ميزان TSH را قبل و سپس حين درمان مانيتور كنيد.
4- ريباويرين به تنهايي در درمان هپاتيت C مزمن مؤثر نيست.
5- بيمار را از نظر افكار خودكشي، افسردگي شديد، آنمي هموليتيك، سركوب مغز استخوان، بيماريهاي اتوايميون و عفوني، اختلال ريوي، پانكراتيت و ديابت بررسي كنيد.
6- در صورت بروز انفيلتراسيون ريوي يا نارسايي شديد ريوي تجويز دارو را متوقف كنيد.
نکات قابل توصیه در مورد ریباویرین (Ribavirin)
دارو را ميتوان بدون توجه به زمان غذا خوردن مصرف كرد. ولي بهتر است زمان مصرف هميشه يكنواخت باشد.
اَشکال دارویی ریباویرین (Ribavirin)
Injection: 100mg
Tablet : 200mg
Capsule: 200mg
نام تجاری دارو
اهران تجارت تولید شده CAPSULE RIBACIP® 200MG CAP
باختر بيوشيمي تولید شده CAPSULE RIBABIOVIR® 200MG CAP
بهستان دارو تولید شده CAPSULE REBETOL® 200MG CAP
باختر بيوشيمي تولید شده TABLET RIBAVIRIN 200MG TAB