ویتامین د3-Vitamin D3 or Cholecalciferol

تعداد بازدید : 4023

تاریخ انتشار : ۱۳۹۵/۱/۹

هشدار! تجویز و تعیین دوز دارو به عهده پزشک می باشد و ماما سایت هیچگونه مسئولیتی در خصوص مصرف خود سرانه دارو ندارد

نام علمی دارو

[ویتامین د3-Vitamin D3 or Cholecalciferol]

گروه دارویی

[ویتامین هاومکمل ها]

موارد مصرف ویتامین د3 (Vitamin D3 or Cholecalciferol)

الف) راشیتیسم مقاوم به ویتامین D
ب) کم کاری غده پاراتیروئید
پ) کمی فسفات خون (خانوادگی)

مکانیسم اثر ویتامین د3 (Vitamin D3 or Cholecalciferol)

ویتامین D یک ویتامین محلول در چربی است. این ویتامین به عنوان یک هورمون تلقی میشود. ویتامین D همراه با پاراتورمون (PTH) و کلسیتونین، هومئوستاز کلسیم بدن را تنظیم میکند. متابولیت‌های ویتامین D موجب تسریع جذب فعال کلسیم و فسفر از روده کوچک، افزایش میزان جذب مجدد مواد معدنی به استخوان و تسریع جذب مجدد فسفات توسط لوله‌های کلیه میشود.
کمبود ویتامین D به کاهش پیشرونده شنوایی ، راشیتیسم در کودکان و نرمی استخوان در بزرگسالان منجر میشود. ویتامین D نشانه‌های ناشی از راشیتیسم تغذیه‌ای یا نرمی استخوان را برطرف میکند، مگر آن‌که تغییر شکل دائمی بروز کرده باشد.

موارد منع مصرف ویتامین د3 (Vitamin D3 or Cholecalciferol)

زیادی کلسیم خون، مسمومیت بارز با ویتامین D، سندرم سوءجذب، زیادی ویتامین D، حساسیت غیر طبیعی به اثرات ویتامین D، کاهش عملکرد کلیه.

موارد احتیاط: بیماری کرونر، عیب کار کلیه و آترواسکلروز، به خصوص در سالخوردگان.

عوارض جانبی ویتامین د3 (Vitamin D3 or Cholecalciferol)

اعصاب مرکزی: ضعف، سردرد، خواب‌آلودگی، تحریک‌پذیری، سایکوز بارز (به ندرت).
قلبی - عروقی: زیادی فشار خون، آریتمی قلبی، کلسیفیه شدن عمومی عروق.
دستگاه گوارش: تهوع، استفراغ، یبوست، خشکی دهان، بیاشتهایی.
چشم، حلق، بینی: التهاب ملتحمه، ترس از نور، آبریزش بینی، احساس طعم فلزی در دهان.
ادراری- تناسلی: افزایش ترشح ادرار، شب‌ادراری، کلسینوز کلیوی (nephro calcinosis)، کاهش میل جنسی، دفع آلبومین در ادرار، زیادی کلسیم ادرار.
سایر عوارض: پُرنوشی، کاهش وزن، اسیدوز خفیف، ازتمی برگشت‌پذیر، پانکراتیت، خارش، افزایش غلظت ازت اوره خون (BUN)، زیادی کلسترول خون، افزایش غلظت آسپارتات آمینوترانسفراز (AST) و آلانین آمینوترانسفراز (ALT)، کلسیفیه شدن نابه‌جا، زیادی کلسیم خون، افزایش غلظت کراتینین سرم، ‌درد عضلانی، درد استخوان‌ها، زیادی حرارت بدن.

تداخل دارویی ویتامین د3 (Vitamin D3 or Cholecalciferol)

مصرف همزمان با داروهای ضد اسید حاوی منیزیم ممکن است موجب بروز زیادی منیزیم خون در بیمارانی گردد که به‌طور دائم دیالیز میشوند.
مصرف همزمان با گلیکوزیدهای دیژیتال سبب بروز زیادی کلسیم خون در بیمارانی میشود که تحت درمان با گلیکوزیدهای دیژیتال هستند و در نتیجه ممکن است موجب بروز آریتمی قلبی شود.
در صورت مصرف همزمان با وراپامیل، فیبریلاسیون دهلیزی ناشی از زیادی کلسیم خون (با مصرف مکمل‌های کلسیم) بروز کرده است.
در صورت مصرف همزمان با کلستیرامین، جذب ویتامین D از روده‌ها ممکن است کاهش یابد.
جذب ویتامین D ممکن است به دلیل مصرف طولانیمدت پارافین کاهش یابد.
در صورت مصرف همزمان با فنیتوئین یا باربیتورات‌ها، ممکن است نیمه‌عمر ویتامین D کاهش یابد.
مصرف همزمان با مدرهای تیازیدی در بیماران مبتلا به کم‌کاری پاراتیروئید ممکن است موجب بروز زیادی کلسیم خون شود.

مصرف ویتامین د3 (Vitamin D3 or Cholecalciferol) در بارداری

FDA طبقه بندی: D.

مصرف ویتامین د3 (Vitamin D3 or Cholecalciferol) در دوران شیردهی

مقادیر کمی از ویتامین D در شیر ترشح میشود. این دارو در دوران شیردهی باید با احتیاط تجویز شود.

مقدار مصرف ویتامین د3 (Vitamin D3 or Cholecalciferol)

برای اطلاع از مقدار و نحوه مصرف دارو با پزشک مشورت کنید.

هشدارها در مورد ویتامین د3 (Vitamin D3 or Cholecalciferol)

1- حساسیت مفرط به ویتامین D ممکن است ناشی از زیادی بدون علت مشخص کلسیم خون در نوزادان باشد. در این موارد، مصرف ویتامین D باید به شدت محدود شود.
2- استفاده از رژیم غذایی مناسب دارای کلسیم برای دستیابی به پاسخ بالینی به درمان با ویتامین D ضروری است.
3- به محض بروز بهبود بالینی، تنظیم مقدار مصرف دارو ضروری است. مصرف دارو با کمترین مقدار ممکن شروع شود و بدون پیگیری دقیق کلسیم سرم نباید به مقدار مصرف افزوده شود. مقدار مصرف روزانه کلسیم تخمین زده شود و در صورت لزوم تنظیم گردد. مقدار مصرف مایعات کافی باشد. در موارد راشیتیسم مقاوم به ویتامین D، فاصله میان مقادیر درمانی و سمی بسیار کم است. در صورت مصرف مقادیر زیاد درمانی، با اندازه‌گیری غلظت‌های ادراری کلسیم، فسفات و ازت اوره خون پیشرفت بیمار بررسی شود.
4- غلظت سرمی کلسیم، فسفات، منیزیم و آلکالین فسفاتاز به‌طور دوره‌ای اندازه‌گیری شود؛ در بیماران مبتلا به کم‌کاری پاراتیروئید و بیمارانی که دیالیز میشوند، غلظت کلسیم و فسفات در ادرار 24 ساعته اندازه‌گیری شود. در طول مرحله اول درمان، غلظت کلسیم سرم دو بار در هفته اندازه‌گیری شود. غلظت سرمی کلسیم باید بین mg/dl 10-9 حفظ شود.
5- حاصل ضرب غلظت کلسیم سرم در غلظت فسفات نباید از 70 تجاوز کند، وگرنه ممکن است موجب رسوب فسفات کلسیم شود. شدت زیادی پیشرونده کلسیم خون ناشی از مصرف بیش از حد ممکن است نیاز به توجهات ویژه داشته باشد. زیادی مزمن کلسیم خون ممکن است به کلسیفیه شدن عمومی عروق، کلسینوز کلیوی و کلسیفیه شدن سایر بافت‌های نرم منجر شود. ارزیابی رادیولوژیک یا با استفاده از لامپ شکافدار (Slit Lamp) ممکن است برای تشخیص اولیه نواحی مشکوک مفید باشد.
6- در بیماران دارای کلیه سالم، زیادی مزمن کلسیم خون ممکن است همراه با افزایش کراتینین سرم باشد. این امر معمولاً برگشت‌پذیر است، ولی توجهات لازم به عواملی که ممکن است موجب زیادی کلسیم خون شوند، مبذول شود.
7- غلظت آلکالین فسفاتاز سرم معمولاً قبل از زیادی کلسیم خون کاهش مییابد و ممکن است نشان‌دهنده زیادی نهفته کلسیم خون باشد. در صورت بروز زیادی کلسیم خون، مصرف دارو باید فوراً قطع شود. بعد از طبیعی شدن غلظت سرمی کلسیم مصرف دارو با مقادیر کمتر از سر گرفته شود.
8- مقدار ویتامین D موجود در غذاهای مقوی ، مکمل‌های غذایی و سایر داروهای مصرفی به‌طور همزمان ارزیابی شود. در طول درمان ممکن است محدودیت مصرف ویتامین D در مواد غذایی ضروری باشد.
9- در موارد کم‌کاری پاراتیروئید ممکن است مصرف کلسیم، هورمون پاراتیروئید یا دیهیدروتاکیسترول ضروری باشد.

نکات قابل توصیه در مورد ویتامین د3 (Vitamin D3 or Cholecalciferol)

1- دارو را طبق دستور پزشک مصرف نمایید. استفاده از رژیم غذایی صحیح و مکمل‌های کلسیم دارای اهمیت اساسی است.
2- استفاده از رژیم غذایی صحیح و قرار گرفتن در معرض نور خورشید معمولاً نیاز طبیعی بدن به ویتامین D را تأمین میسازد. هرگز از داروهای مکمل ویتامین به عنوان جانشین غذا استفاده نکنید.
3- در صورت بروز هر یک از موارد زیر به پزشک مراجعه کنید:
ضعف، لتارژی، سردرد، بیاشتهایی، کاهش وزن، تهوع، استفراغ، کرامپ‌های معده، اسهال، یبوست، سرگیجه حقیقی، تشنگی بیش از حد، دفع بیش از حد ادرار، خشکی دهان، درد عضلانی یا درد استخوانی.
4- از مصرف طولانیمدت و همزمان پارافین با ویتامین D خودداری کنید. در صورت استفاده طولانیمدت از دیالیز، از مصرف همزمان داروهای ضد اسید حاوی منیزیم با این دارو خودداری کنید.
5- مقدار مصرف مجاز روزانه برای بزرگسالان کوچک‌تر از 25 سال، 400 واحد و بزرگ‌تر از 25 سال 200 واحد است. مصرف مقدار روزانه 400 واحد نیاز تمام گروه‌های سنی را تأمین میکند، مگر آن‌ که بیمار در تماس با اشعه ماورای بنفش قرار گرفته باشد.
مصرف در كودكان: بیضرری و اثربخشی مصرف مقادیر بیش از مقدار روزانه در کودکان سالم و در کودکانی که دیالیز میشوند، ثابت نشده است. مقدار مصرف کودکان باید جداگانه تعیین و زیر نظر دقیق پزشک مصرف شود.