با سلام
انجام آزمایشات غربالگری به لحاظ قانونی در ایران هنوز اجباری نیست ولی در کشورهای پیشرفته اجباری شده البته در ایران هم توسط وزارت بهداشت پروتوکولی در حال تدوین هست که به مرور اجباری می شود ولی به هر حال انجام دادن آن خیلی هم به نسبت منافعی که دارد در مقایسه با سایر هزینه های بارداری و زایمان گران نیست. بخصوص اگر آنرا با هزینه های مالی و روانی داشتن یک فرزند مبتلا به ناهنجاری های کروموزومی مقایسه کنیم.
در غربالگری سه ماهه اول که می بایست بین هفته های 11 تا حداکثر انتهای هفته 13 انجام شود و بهترین زمان آن هفته های 12 تا 13 بارداری است نیاز است که یک سونوگرافی NT انجام شود در سونوگرافی NT چین پس گردن جنین به همراه قد نشسته جنین که به آن CRL می گویند اندازه گیری می شود هزینه این کار حدود 100 هزار تومان می باشد و ضروریست در مراکز سونوگرافی انجام شود که دستگاه با رزلوشن بالا دارند و متخصص سونوگرافیست از این نظر دوره لازم را دیده باشد.
سپس در همین هفته ها به آزمایشگاه مراجعه شده و تست دابل مارکر انجام می شود در این تست با گرفتن چند سی سی از خون مادر دو هورمون free Beta hcG و PAPP-A انازه گیری شده و در کنار اطلاعات سونوی NT و سایر اطلاعاتی که در پرسشنامه آزمایشگاه از شما اخذ می شود احتمال ابتلا جنین به چند ناهنجاری کروموزومی یعنی سندروم داون (مونگولیسم) یا تریزومی کروموزوم 21 و تریزومی کروموزوم 18 و تریزومی کروموزوم 13 با نرم افزارهای خاص محاسبه می شوند.
چنانچه احتمال از یک حدی بالاتر باشد ضروریست جهت تایید ، آمنیوسنتز صورت پذیرد یعنی در هفته 14 یا 18 از مایع آمنیون اطراف جنین نمونه برداری شده و جهت کشت کروموزومی یا کاریوتایپ بررسی بعمل می آید و چنانچه خدای ناکرده جنین واقعا مشکل کروموزومی داشته باشد توسط پزشکی قانونی مجوز سقط درمانی ارائه می شود.
و اگر تست دابل مارکر احتمال ابتلای جنین را بسیار پایین تشخیص دهد لازم است که در هفته های 15 تا 18 بارداری و ترجیحا هفته های 15 تا 16 مجددا به آزمایشگاه مراجعه شده و این بار تست چهارگانه یا کواد مارکر بر روی نمونه خون مادر انجام می شود در این تست چهار هورمون Beta hCGو AFP و uE3 و Inhibin A بررسی شده و مجددا آنالیز آماری با همان نرم اقزار خاص صورت می پذیرد و مجددا احتمال ابتلا جنین به همان ناهنجاریهای کروموزومی و نیز یک گروه بیماری دیگر به نام نقص لوله عصبی محاسبه می شوند.
ذکر این نکته لازم است که بهتر است تست چهار گانه در همان مرکز آزمایشگاهی که تست سه ماهه اول را انجام داده اید انجام گردد زیرا در این صورت بهنگام محاسبه ریسک در سه ماهه دوم علاوه بر نتایج آزمایش سه ماهه دوم از نتایج آزمایش سه ماهه اول نیز استفاده شده و به این ترتیب ریسک ترکیبی یا سکوئنشیال و یا همان اینتگریتد برای شما گزارش می ود که از صحت و دقت بیشتری به نسبت تستهای دابل مارکر و کواد مارکر برخوردار است.
به هر حال این بار نیز مشابه حالت سه ماهه اول چنانچه ریسک بالا باشد باید آمنیوسنتز انجام گیرد.
و اگر ریسک پایین باشد بهتر است در هفته 18 یا 19 بارداری در یک مرکز سونوگرافی معتبر سونوی تشریحی یا اصطلاحا آنومالی اسکن انجام پذیرد و اگر انشالله اینجا هم همه چیز خوب بود بارداری با خیال راحت ادامه می یابد.
لازم است بدانید که انجام این مراحل برای همه خانمهای باردار در هر سنی و با هر سابقه فامیلی توصیه می شود زیرا طبق آمار میزان شیوع انواع ناهنجاریهای کروموزومی در کشور ما 6 مورد به ازیای هر 1000 مورد زایمان زنده می باشد یعنی با توجه به آمار زایمان در سال 93 چنانچه این تستها صورت نپذیرد در هر سال ما باید شاهد 9000 مورد تولد نوزادان مبتلا به انواع ناهنجاریهای کروموزومی باشیم که خوشبختانه الان آمار بسیار کمتر از این می باشد و علت آن نیز انجام به موقع همین تستهای غربالگری می باشد.
هزینه تست های غربالگری سه ماهه اول یعنی دابل مارکر که تحت پوشش بیمه نیز نمی باشد حدود 148 هزار تومان و تست کواد مارکر نیز حدود 251 هزار تومان می باشد که باز هم تحت پوشش بیمه نمی باشد.
البته برخی سازمانها و نیز بیمه بانک ها و نیز بیمه نیروهای مسلح این تستها را پوشش می دهند ولی بیمه های تامین اجتماعی و سلامت ایرانیان خیر.
امیدوارم پاسخ خود را گرفته باشید.