کنترل عفونت در دندانپزشکی از مسائلی است که از اهمیت زیادی برخوردار است و یکی از مهم ترین ارکان و پارامتر های مراکز و مطب های دندانپزشکی می باشد. امروزه با وجود ویروس کووید 19 اهمیت این موضوع چندین برابر شده است. در این مقاله قصد داریم درباره دستورالعمل‌های‌پیشگیری‌و‌کنترل‌عفونت در دندانپزشکی صحبت کنیم و مواردی که باید رعایت شود را عنوان کنیم. در ادامه مطلب همراه ما باشید.
عدم کنترل عفونت در دندانپزشکی چه تاثیری دارد؟
در واقع همیشه نگرانی برای انتقال بیماری های خاص و واگیر دار از طریق بزاق دهان و یا خون بیمار، به کارکنان و یا دیگر بیماران وجود داشته است. توجه داشته باشید که اگر اقدامات محافظتی در روند درمان بیمار رعایت نشود، دندانپزشک و دیگر کارکنان در خطر هستند و اگر بهداشت ابزار و تجهیزات دندانپزشکی هم به خوبی استرلیزه نشود، خطرات بسیار جدی برای بیمار خواهد داشت. دستورعمل های پیشگیری و کنترل عفونت در دندانپزشکی به طور معمول روش هایی است که به طور روتین انجام می شود و در برابر شیوع بیماری جلوگیری می کند.
چرا کنترل عفونت در دندانپزشکی اهمیت دارد؟
این موضوع برای درمان ایمن و امن بیماران بسیار مهم می باشد و جز پارامتر های حیاتی است. به همین دلیل برای به تحقق بخشیدن این موضوع تنها روش های استرلیزه کردن تجهیزات دندانپزشکی مناسب نیست و باید اقدامات ضروری و بیشتری انجام شود.
دستور عمل های پیشگیری و کنترل عفونت
کنترل عفونت در دندانپزشکی و حفاظت شخصی افراد
توجه داشته باشید که در هنگام برخورد با آلودگی های شغلی، کارکنان باید از بهترین وسایل محافظت شخصی با مناسب ترین اندازه استفاده کنند. استفاده از وسایل محافظ، جلوگیری از انتقال خون و قطرات معلق در هوا و آئروسل ها به پوست، لباس، چشم ها، بینی، دهان یا دیگر غشاهای مخاطی بسیار ضروری و مهم است.
بهداشت دست
از دیگر پارامتر های مهم که دندانپزشک و کارکنان باید رعایت کنند، بهداشت دست ها می باشد. توجه داشته باشید که شستشو دست و بهداشت آن به سه روش انجام می شود:
- شستشوی دست با آب و صابون
- ضدعفونی دستها با محلول با پایه الکلی (هندراب)
اسکراب جراحی
برای معاینات معمولی و کار های به جز جراحی شستشو و ضدعفونی کردن دستها با آب و صابون ساده یا آنتی میکروبیال کافی است. توجه داشته باشید که قبل و بعد از هر بیماری دندانپزشک باید دست های خود را بشوید.
وسایل شخصی
در کنترل عفونت در دندانپزشکی منظور حفاظت از وسایل شخصی، حفاظت پوست و غشاهای مخاطی چشم ها، بینی و دهان کارکنان دندانپزشکی در مقابل تماس با خون یا سایر مواد عفونی می باشد. در ادامه این وسایل حفاظتی را معرفی می کنیم
دستکش
در پزشکی دستکش ها به دو دسته دستکش معاینه و دستکش جراحی تقسیم می شوند. هر دو مدل این دستکش ها یکبار مصرف هستند. دقت کنید پوشیدن دستکش نیاز شستشو دست ها را برطرف نمی کند. همچنین توجه داشته باشید، خارج کردن دستکش به آرامی و با رعایت اصول احتیاطی انجام شود و پس از آن نیز بهداشت دست ها رعایت شود.
ماسک،عینک محافظ و شیلد
در هنگام روند درمان دندانپزشکی در برخی از کار ها قطرات بزرگی از آب، بزاق و خون بیمار به فضا وارد می شود. این ترشحات، اغلب مسافت کوتاهی را طی کرده و به سرعت روی کف و سطوح می نشینند اما ممکن است آئروسل هم تولید کنند. لازم است این نکته را یادآور شویم که، آئروسل ها ذرات کوچک تر از ۹۲ میکرون هستند که می توانند به مدت طولانی در هوا باقی بمانند و سپس وارد دستگاه تنفسی شوند. به همین دلیل برای رعایت بهداشت و کنترل عفونت لازم است از این وسائل استفاده شود.
استفاده از لباس محافظ
یکی دیگر از موارد کنترل عفونت در دندانپزشکی، پوشیدن لباس محافظ یا گان می باشد. در واقع در خصوص پاتوژن های منتقل شونده توسط خون لازم است که لباس مخصوص پوشیده شود. در این موارد لازم است از گان با آستین بلند استفاده کرد، گان باید در بین بیماران و هر زمان که آلوده و خیس شد تعویض شود.
کنترل عفونت در دندانپزشکی و تجهیزات دندانپزشکی
به طور کلی در دندانپزشکی ابزار و تجهیزات به سه دسته بحرانی، نیمه بحرانی و غیربحرانی تقسیم می شود. در ادامه به توضیح این موارد می پردازیم:
ابزار های بحرانی
این تجهیزات در دندانپزشکی ابزاری هستند که بهد داخل بافت نرم یا استخوان بیمار مورد استفاده قرار می گیرد و در واقع بیشترین خطر عفونت را دارد. به همین دلیل این ابزار ها باید به درستی شسته شوند و سپس با استفاده از اتوکلاو استریل شوند. فورسپس، اسکالپل، اسکالر، چیتل فورسپس، چیتل استخوانی،هندپیس های دندانپزشکی، فرز، لوازم داخل دهان که به مسیرهای آب و هوا متصل شده اند، نوک اسکالر اولتراسونیک، نوک سرنگ هوا/آب، ساکشن، نوک دستگاه مکنده هوا، وسایل جراحی اندودانتیک، سر قلم های جرم گیری اولتراسونیک،فورسپس های مخصوص کشیدن دندان، کندانسور آمالگام و فیلم نگهدارنده ها از جمله ابزار های بحرانی در دندانپزشکی هستند.
تجهیزات نیمه بحرانی
این ابزار ها در تماس با پوست یا مخاط غیر سالم قرار دارد و به همین دلیل خطر عفونت کمتر می باشد. این وسایل در برابر حرارت مقاوم هستند و باید قبل و بعد از استفاده شسته شوند سپس با استفاده از اتوکلاو استریل شوند. برخی از ابزار غیر بحرانی در برابر حرارت مقاوم نیستند و پس از استفاده شسته و با محلول ضدعفونی کننده سطح بالا ضدعفونی شوند. آینه، وسایلی که لابراتوار با آنها سر وکار دارند، وسایل قالب گیری، پروتزهای ثابت و متحرک وسایل ارتودنسی و موم بایت از جمله ابزار نیمه بحرانی هستند.
تجهیزات غیر بحرانی
این ابزار کمترین خطر انتقال عفونت در دندانپزشکی را دارند. این ابزار ها تنها با پوست سالم در تماس هستند و فقط با آب و مواد شوینده تمیز می شوند. از جمله این ابزار ها: سطوح فاقد پوشش، تیوپ رادیوگرافی، صندلی یونیت، تابوره، کراشوار، روی میز پیشخوان، کلیدهای یونیت، دسته چراغ، کابینت ها در صورت آلودگی و عینک محافظ. این ابزار یا سطوح، با اسپری حاوی مواد ضد عفونی کننده یا روشهای معمول دیگر تمیز وخشک می شوند.
اقدامات و کار های لازم برای کنترل عفونت در دندانپزشکی
- در ابتدا، صفحه‌کلید یونیت که دندانپزشک برای تغییر وضعیت دستگاه با آن سروکار دارد، به‌طور کلی با یک تکه پلاستیک یک‌بارمصرف پوشانده می‌شود. همین کار برای تمام ابزارها و چراغ‌ها انجام می‌گیرد.
- سری دستگاه‌هایی مانند ساکشن یک‌بارمصرف بوده و بلافاصله بعد از هر بیمار تعویض می‌شوند.
- روی صندلی بیمار روکش یک‌بارمصرف قرار می‌گیرد که پس از پایان کار هر بیمار تعویض خواهد شد.
- تمام توربین‌های مجموعه تمام دیجیتال باران پس از هر بار مصرف، با دقت بسیار بالا ضدعفونی می‌شوند. جهت صحیح بودن فرایند ضدعفونی، نشانگر مخصوصی وجود دارد که با تغییر رنگ نشانگر به قهوه‌ای تیره، از فرایند ضدعفونی می‌توان اطمینان حاصل کرد.
- کلیه سطوحی که در ارتباط مستقیم با بیمار و آلودگی نیستند نیز به‌وسیله ماده ضدعفونی‌کننده مخصوص به‌خوبی پاک‌سازی می‌شوند.
کلام آخر
در این مقاله سعی کردیم شما را با "دستورالعمل‌های‌پیشگیری‌و‌کنترل‌عفونت در دندانپزشکی” آشنا کنیم چرا که بر این باوریم در راستای توسعه ی خدمات دندانپزشکی سهیم هستیم همچنین اگر شما متخصص گرامی به دنبال دریافت بهترین تجهیزات دندانپزشکی میباشید، میتوانید از وبسایت دنتی دنتال اقدام به سفارش نموده و یک خرید عالی با پشتیبانی بینظیر را داشته باشید