جراحی شانه یکی از مهمترین عملها در پزشکی است چراکه شانه انعطافپذیرترین مفصل بدن است. این مفصل به شما امکان میدهد که بازوهای خود را در بسیاری از موقعیتها حرکت دهید. اگر میتوانید بازوهای خود را به جلو، بالا، به طرفین و حتی پشت بدن خودتان قرار دهید و به راحتی آنها را بچرخانید به خاطر وجود همین مفصل مهم است. البته این انعطافپذیری میتواند شانه شما را در معرض آسیب قرار دهد.
پزشکان ترجیح میدهند تا روشهای غیر از جراحی را قبل از انجام هرگونه جراحی بسته به نوع آسیب امتحان کنند. با این حال گاهی اوقات تأخیر در عمل شانه ممکن است درمان را در مراحل بعدی دشوارتر سازد. تشخیص و درمان به موقع آسیبهای شانه میتواند در طولانی مدت به بهبود مشکلات کمک کند.
جراحی میتواند یک روش درمانی ایدهآل برای بسیاری از آسیبهای شانه باشد به ویژه اگر سایر درمانها نتوانند مشکل را حل کنند. این روشها میتواند از روشهای آرتروسکوپی با حداقل ایجاد زخم (که در آن ابزار جراحی از طریق ایجاد سوراخهایی داخل شانه شما قرار داده میشود) گرفته تا جراحیهای باز سنتی با استفاده از چاقوی جراحی و ایجاد بخیهها متفاوت باشد. هر روش معایب و مزایای مخصوص به خود را دارد و باید در حالتهای مناسب از آنها استفاده شود.
بیشتر بخوانید: عمل جراحی آرتروسکوپی
شکل و ساختار شانه سالم
سه استخوان اصلی که ساختار شانه را تشکیل میدهند عبارتاند از:
استخوان کتف (اسکاپولا)
ترقوه
بازو فوقانی یا هومروس
مفصل شانه از قرار گرفتن سرکرهای شکل انتهای استخوان بازو در سر استخوان که فرمی کاسهای دارد شکل میگیرد و نوع آن توپی است. نام دیگر این سر استخوان کاسهای شکل، حفرهٔ گلنوئید است. لابروم گرداگرد این گودی کاسهای شکل را در برگرفته است و بافتی نرم دارد.
سر استخوان بازو دارای سطحی صاف، بادوام و لغزنده (به نام غضروف مفصلی) است و همچنین یک پوشش نازک داخلی (سینوویوم) مفصل که حرکت نرم و روان مفصل شانه را ممکن میسازد.
بخش فوقانی تیغه شانه (آکرومیون) از مفصل کتف بیرونزدگی دارد. قسمت بالای تیغه شانه (آکرومیون) از روی مفصل شانه بیرون میزند. یک سر استخوان ترقوه به وسیله مفصل آکرومیوکلاویکولار (AC) با تیغه شانه متصل میشود و انتهای دیگر استخوان ترقوه با مفصل استخوان جناغ با استخوان سینه اتصال پیدا میکند.
آنچه که گرداگرد مفصل شانه را در بر گرفته است صفحه نازک از جنس فیبر است که پوشینه مفصلی نام دارد. همین کپسول است که طیف وسیعی از حرکات را برای ما ممکن میسازد و در عین حال استحکام را فراهم میکند. عضلات و تاندونهایی که بازوی فوقانی را به شانه وصل میکنند عضلات گرداننده شانه یا روتاتور کاف هستند. یکی از وظایف روتاتور کاف پوشاندن مفصل کتف و کپسول مفصلی است.
اگر شما قادر هستید تا بازوی خود را بلند کنید و به بالای سر خود برسانید یا فعالیتهایی مانند پرتاب اشیاء یا شنا انجام دهید مدیون همین عضلات متصل به روتاتور کاف هستید.
بورس: کیسهای روان کننده بین روتاتور کاف و استخوان آکرومیون است که حرکت تاندونهای روتاتور کاف را به هنگام تکان دادن دست روان میکند.
چه علائمی در بیمار منجر به عمل جراحی شانه می شود؟
عمل جراحی زمانی توصیه میشود که هیچ یک از روشهای غیرجراحی برای توقف درد یا بهبود عملکرد شانه مؤثر واقع نشوند. گاهی نیز آسیب وارد شده به شانه به قدری شدید است که از همان ابتدا جراحی توصیه میشود. نشانههایی که مشخص میکند بیمار به جراحی نیاز دارد عبارتاند از:
درد مزمن که با درمانهای سنتی التیام نیابد
بیماری پیشرفته مفصلی
ناتوانی در حرکت
ناتوانی در بالا بردن دستها
ضعف قابل ملاحظه شانه آسیب دیده
عدم توانایی بلند کردن اجسام به کمک دست آسیب دیده
اینها دلایلی هستند که یک پزشک را وادار میکنند تا جراحی شانه را برای شما تجویز کند. جراحی فقط برای رهایی شما از درد و عملکرد بهتر شانههایتان است.
منبع: خدمات جراحی شانه سایت دکتر بهامین عطار