هشدار! تجويز و تعيين دوز دارو به عهده پزشک می باشد و ماما سایت هيچگونه مسئوليتی در خصوص مصرف خود سرانه دارو ندارد
نام علمی دارو
[ریفامپین-Rifampicin/Isoniazid/Pyra]
گروه دارویی
[داروهای آنتی باکتریال]
موارد مصرف ریفامپین (Rifampicin/Isoniazid/Pyra)
مرحله اول درمان سل (توبركولوزيس) ريوي و خارج ريوي (دو ماه اول درمان)
مکانیسم اثر ریفامپین (Rifampicin/Isoniazid/Pyra)
اثر آنتيبيوتيك: ريفامپين از طريق مهار RNA پليمراز وابسته به DNA ساخت RNA را مهار ميكند. ريفامپين بر حسب غلظت دارو در محل عفونت و حساسيت ارگانيسم ميتواند باكتريكش يا باكتريو استاتيك باشد.
ريفامپين بر ميكوباكتريوم توبركولوزيس، ميكوباكتريوم بويس، ميكوباكتريوم مارينوم، ميكوباكتريوم كانزاسي، بعضي از گونههاي ميكوباكتريوم فورتويتوم، ميكوباكتريوم آويوم و ميكوباكتريوم انترسلولار و بسياري از باكتريهاي گرم مثبت و بعضي از باكتريهاي گرم منفي مؤثر است. ميكوباكتريوم توبروكولوزيس ممكن است نسبت به ريفامپين به سرعت مقاوم شود. ريفامپين معمولاً با ساير داروهاي ضد سل مصرف ميشود تا از بروز مقاومت جلوگيري شود يا اين مقاومت به تأخير افتد.
موارد منع مصرف ریفامپین (Rifampicin/Isoniazid/Pyra)
حساسيت به دارو، ريفامايسين يا ديگر تركيبات فرمولاسيون، مصرف همزمان با آمپرناوير، ساكيناوير/ ريتوناوير (و احتمالاً ديگر مهاركنندههاي پروتئاز).
موارد احتياط: رژيمهاي بيشتر از 600 ميليگرم يك يا دو بار در هفته باعث عوارض جانبي زياد از جمله سندرم شبيه آنفلوانزا ميشود، همچنين مواردي از ترومبوسيتوپني، لكوپني و آنمي نيز گزارش شده است.
در صورت هايپر بيليروبينمي و ديگر علائم آسيب كبدي مصرف دارو را قطع كنيد.
مصرف طولاني مدت دارو سبب عفونتهاي ثانويه قارچي يا باكتريايي از جمله اسهال ناشي از كلستريديوم ديفيسيل ميشود. در بيماران با سابقه مصرف الكل، نارسايي كبدي استفاده شود. در مورد مننژيت مننگوكوكي تنها در درمان كوتاه مدت ناقلين بدون علامت استفاده شود.
به خاطر خاصيت القاي آنزيمي در بيماران مبتلا به پورفيري با احتياط به كار رود. همزمان با ساير داروهايي كه باعث سميت كبدي ميشوند، با احتياط به كار رود.
فرم تزريقي دارو فقط به صورت وريدي تجويز شود.
بهتر است هنگام مصرف دارو از لنزهاي تماسي نرم استفاده نشود. چون باعث تغيير رنگ دائمي اين لنزها ميشود. دارو باعث تغيير رنگ قرمز / نارنجي ادرار، مدفوع، بزاق، عرق، اشك و CSF ميشود.
عوارض جانبی ریفامپین (Rifampicin/Isoniazid/Pyra)
اعصاب مرکزي: سردرد، خستگي، خوابآلودگي، آتاكسي، سرگيجه، اغتشاش شعور، كرختي عمومي.
پوست: خارش، كهير، بثورات پوستي، تغيير رنگ پوست به قرمز متمايل به نارنجي.
چشم: اختلال در بينايي، التهاب ملتحمه چشم.
دستگاه گوارش: ديسترس اپيگاستر، بياشتهايي، تهوع، استفراغ، درد شكمي، اسهال، نفخ، ايجاد زخم در دهان و زبان، كوليت سودوممبران، تغيير رنگ مدفوع به قرمز متمايل به نارنجي.
ادراري ـ تناسلي: تغيير رنگ ادرار به قرمز متمايل به نارنجي.
خون: ترومبوسيتوپني، لكوپني گذرا، كم خوني هموليتيك.
كبد: مسموميت شديد كبدي و همچنين اختلال گذرا در آزمونهاي عملكرد كبد.
متابوليك: افزايش اسيد اوريك خون.
ادراري ـ تناسلي: نارسايي حاد كليوي، نكروز حاد توبولي، هماچوري، هموگلوبينوري، بينظمي قاعدگي.
ساير عوارض: سندرم شبه آنفلوانزا، تغيير رنگ عرق و اشك به قرمز متمايل به نارنجي، استئومالاسي، تنگي نفس.
توجه: در صورت بروز علائم واكنشهاي حساسيت مفرط يا مسموميت كبدي يا اسهال شديد (كه نشاندهنده كوليت سودوممبران است)، بايد مصرف دارو قطع شود.
تداخل دارویی ریفامپین (Rifampicin/Isoniazid/Pyra)
فعاليت آنزيمي ناشي از مصرف ريفامپين ممكن است تبديل متابوليت ايزونيازيد (INH) به متابوليتهاي سمي براي كبد را تسريع كند و خطر مسموميت كبدي ناشي از ايزونيازيد را افزايش دهد.
مصرف همزمان با پارا-آمينوساليسيليک اسيد (PAS) ممكن است جذب خوراكي ريفامپين و در نتيجه، غلظت سرمي آن را كاهش دهد. اين داروها بايد به فاصله 12-8 ساعت از يكديگر مصرف شوند.
القاي آنزيمهاي ميكروزومي كبد ناشي از ريفامپين موجب غيرفعال شدن داروهاي زير ميشود:
داروهاي مهاركننده گيرندههاي بتا آدرنرژيك، باربيتوراتها، متادون، داروهاي خوراكي كاهنده قند خون از گروه سولفونيل اوره، كورتيكواستروئيدها، مشتقات ديژيتال، داروهاي خوراكي ضد بارداري و داروهاي ضد انعقاد، كلرامفنيكل، ديزوپيراميد، كينيدين، فنيتوئين، وراپاميل، استروژنها، داپسون، سيكلوسپورين و كلوفيبرات.
كاهش غلظت سرمي اين داروها تنظيم مقدار مصرف آنها را ضروري ميسازد.
مصرف همزمان با فرآوردههاي حاوي الكل ممكن است خطر بروز مسموميت كبدي را افزايش دهد. دارو باعث كاهش غلظت سرمي سيكلوسپورين شده و احتمال رد پيوند را افزايش ميدهد. غلظت سرمي سيكلوسپورين را مانيتور كرده و دوز را تنظيم كنيد.
دارو باعث غيرفعال شدن داروهاي OCP و تغيير سيكل قاعدگي ميشود. از ساير روشهاي پيشگيري از بارداري استفاده شود.
مصرف ریفامپین (Rifampicin/Isoniazid/Pyra) در بارداری
FDA طبقه بندی: C.
مصرف ریفامپین (Rifampicin/Isoniazid/Pyra) در دوران شیردهی
ريفامپين ممكن است در شير ترشح شود. مصرف اين دارو در شيردهي بايد با احتياط همراه باشد.
مقدار مصرف ریفامپین (Rifampicin/Isoniazid/Pyra)
برای اطلاع از مقدار و نحوه مصرف دارو با پزشک مشورت کنید.
هشدارها در مورد ریفامپین (Rifampicin/Isoniazid/Pyra)
- اين دارو بايد يك ساعت قبل يا دو ساعت بعد از غذا مصرف شود تا جذب آن به حداكثر برسد. محتويات كپسول را ميتوان با غذا يا مايعات مخلوط كرد تا بلع آن آسان شود.
2- نمونهگيري براي انجام آزمون كشت و حساسيت قبل از مصرف اولين مقدار دارو انجام شود، ولي درمان نبايد به تأخير افتد. اين آزمونها به طور دورهاي تكرار شوند تا بروز مقاومت احتمالي به دارو مشخص گردد.
3- بيمار از نظر بروز عوارض جانبي، نتايج آزمونهاي عملكرد كبدي و كليوي، و هماتولوژيك و ميزان غلظت الكتروليتهاي سرم پيگيري شود تا احتمال بروز مسموميت به حداقل برسد. بيمار از نظر علائم عيب كار كبد (بياشتهايي، خستگي، كسالت، يرقان، تيره شدن رنگ ادرار، حساس شدن كبد به لمس يا فشار) بررسي شود.
4- افزايش فعاليت آنزيمهاي كبدي موجب غيرفعال شدن بعضي از داروها (بخصوص وارفارين، كورتيكواستروئيدها و داروهاي خوراكي كاهنده قند خون) ميشود و در نتيجه، تنظيم مقدار مصرف اين داروها ضروري است.
5- ريفامپين معمولاً همراه ايزونيازيد، پيرازيناميد، استرپتومايسين يا اتامبوتول تجويز ميشود.
6- محلولهاي تزريقي رقيق شده تا 24 ساعت در دماي اتاق پايدار هستند. با 100 تا 500 ميليليتر محلول در عرض 4 ساعت تزريق شود.
نکات قابل توصیه در مورد ریفامپین (Rifampicin/Isoniazid/Pyra)
نكته: در صورت تحمل گوارشي، بهتر است قرصها 1 ساعت قبل يا 2 ساعت پس از غذا مصرف شود.
توجه: براي كسب اطلاعات بيشتر، به تك نگار هر يك از داروهاي Rifampicin، Isoniazid، Pyrazinamide و Ethambutol مراجعه نماييد .
اَشکال دارویی ریفامپین (Rifampicin/Isoniazid/Pyra)
Tablet, Coated: 150/75/400/275
نام تجاری دارو
Rifafour