کلرامفنيکل-Chloramphenicol Systemic

موارد مصرف کلرامفنيکل (Chloramphenicol)

الف) مننژيت شديد ايجاد شده بوسيله گونه‌هاي حساس نايسريا مننژيتيديس، هموفيلوس آنفلوانزا، يا استرپتوكوكوس پنومونيه هنگامي كه سفالوسپورينها يا پني سيلينها منع مصرف داشته باشند. آبسه‌هاي مغزي، باكتريمي يا ساير عفونتهاي شديد.
ب) تب تيفوئيد.

مکانیسم اثر کلرامفنيکل (Chloramphenicol)

كلرامفنيكل پالميتات و كلرامفنيكل سديم سوكسينات، براي آنكه فعاليت ضد ميكروبي داشته باشند بايد به كلرامفنيكل هيدروليز شوند. كلرامفنيكل به جزء S50 ريبوزومهاي باكتري متصل مي‌ شود و ساخت پروتئين باكتري و در نتيجه، تشكيل زنجيره‌هاي پپتيدي را مهار مي‌ كند.
كلرامفنيكل معمولاً بر روي باكتريهاي حساس ، مانند ريكتزيا، كلاميديا و ميكوپلاسما و بعضي از گونه‌هاي سالمونلا و همچنين، اكثر ارگانيسمهاي گرم منفي و گرم مثبت، اثرات باكتريوستاتيك دارد. اين دارو در درمان عفونتهاي هموفيلوس آنفلوآنزا، تب دانه دار كوههاي راكي (Rocky mountain spotted fever)، مننژيت، لنفوگرانولوم، پسيتاكوز، مننژيت شديد و باكتريمي مصرف مي‌ شود.

موارد منع مصرف کلرامفنيکل (Chloramphenicol)

این دارو  در صورت ابتلای بیمار به پورفیری و سابقه بروز واکنش های سمی و آلرژیک به آن نباید مصرف شود.

عوارض جانبی کلرامفنيکل (Chloramphenicol)

اعصاب مركزي: سردرد، افسردگي خفيف، اغتشاش شعور، ‌هذيان، ‌نوروپاتي محيطي (با مصرف طولاني مدت).
چشم، حلق: فيبروز چشمي در بيماران مبتلا به فيبروز كيستيك، التهاب زبان.
دستگاه گوارش: تهوع، استفراغ، التهاب مخاط دهان، ‌اسهال، آنتروكوليت.
ادراري: هموگلوبين اوري.
پوست : حساسيت احتمالي در صورت تماس با دارو، خارش، سوزش، كهير.
خون: آگرانولوسيتوز كم خوني آپلاستيك (اين عارضه به مقدار مصرف دارو بستگي ندارد، برگشت ناپذير و ايديوپاتيك است)، كم خوني هيپوپلاستيك، ترومبوسيتوپني (به مقدار مصرف دارو بستگي دارد و برگشت پذير است).
متابوليك: سندرم نوزاد خاكستري (اتساع شكم ، سيانوز خاكستري، كلاپس وازوموتور، ديسترس تنفسي و مرگ در مدت چند ساعت از شروع علائم)، اسيدوز لاكتيك.
ساير عوارض: واكنشهاي ناشي از حساسيت مفرط (تب، بثورات پوستي، كهير، آنافيلاكسي)، آنژيوادم.

تداخل دارویی کلرامفنيکل (Chloramphenicol)

در صورت مصرف همزمان با تولبوتاميد، فني توئين، كلرپروپاميد، فنوباربيتال و سيكلوفسفاميد، متابوليسم كبدي اين داروها به علت مهار فعاليت آنزيمهاي ميكروزومي كبد توسط كلرامفنيكل، مهار مي‌ شود. در نتيجه، نيمه عمر پلاسمايي اين داروها طولاني مي‌ شود و احتمال مسموميت با آنها افزايش مي‌ يابد. از مصرف توام خودداري شود.
در صورت مصرف همزمان با پني سيلين، ممكن است اثرات باكتري كش پني سيلين خنثي شود. بهتر است پني سيلين 1 ساعت (يا بيشتر) قبل از كلرامفنيكل مصرف شود.
استفاده توام با سولفونيل اوره‌ها مي‌تواند هيپوگلايسمي ناشي از آنها را تشديد كند قند خون بيمار چك شود.
استفاده توام با وارفارين باعث افزايش اثر ضد انعقادي وارفارين مي‌ شود. PT و INR بيمار چك شود.
مصرف همزمان با املاح آهن، اسيدفوليك و ويتامين B12، پاسخ هماتولوژيك بدن به اين داروها را كاهش مي‌ دهد.

مصرف کلرامفنيکل (Chloramphenicol) در بارداری

FDA طبقه بندی : C .

مصرف کلرامفنيکل (Chloramphenicol) در دوران شیردهی

مقدار كمي از دارو در شير مادر ترشح مي‌ شود و خطر كاهش فعاليت مغز استخوان و بروز سندرم خاكستري در نوزادان وجود دارد. قطع شيردهي در دوران درمان با كلرامفنيكل توصيه مي‌ شود.

مقدار مصرف کلرامفنيکل (Chloramphenicol)

برای اطلاع از مقدار و نحوه مصرف دارو با پزشک مشورت کنید.

هشدارها در مورد کلرامفنيکل (Chloramphenicol)

1-    از درمان مکرر یا دراز مدت با این دارو باید خودداری کرد.
2-    مقدار مصرف دارو در صورت ابتلای بیمار به نا رسایی کبدی یا کلیوی باید کاهش داده شود.
3-    انجام آزمون های شمارش سلول های خون قبل و در طول درمان با این دارو ضروری است .
4-    این دارو ممکن است موجب بروز سندرم نوزاد خاکستری، در نوزادان شود.
5-    این دارو ممکن است سبب بروز ضعف مغز استخوان، آنمی اپلاستیک و سایر اختلالات خونی که وابسته به دوز هستند، گردد.

نکات قابل توصیه در مورد کلرامفنيکل (Chloramphenicol)

1-    دوره درمان دارو باید به اندازه ای باشد که درمان بیماری، عوارض دارو بروز نکنند.
2-    کلرامفنیکل خوراکی را بهتر است با یک لیوان آب با معده خالی ( یک ساعت قبل یا دو ساعت بعد از غذا ) مصرف کرد.
3-    به علت احتمال بروز اختلالات خونی، توصیه می شود بیمار به طور منظم به پزشک مراجعه نماید.

اَشکال دارویی کلرامفنيکل (Chloramphenicol)

قرص ، کپسول ، آمپول ، محلول خوراکی

نام تجاری دارو

CHLORAMPHENICOL-ALHAVI , PHENICOL , CHLORAMPHENICOL-HAKIM