هشدار! تجويز و تعيين دوز دارو به عهده پزشک می باشد و ماما سایت هيچگونه مسئوليتی در خصوص مصرف خود سرانه دارو ندارد
نام علمی دارو
[دیازپام_Diazepam]
گروه دارویی
[داروهای خواب آور،آرامبخش]
موارد مصرف دیازپام (Diazepam)
الف) اضطراب و فشار عصبي.
ب) سندرم قطع مصرف حاد الکل.
پ) درمان کمکي در اسپاسم عضلات اسکلتي.
ت) کزاز.
ث) درمان کمکي در اختلالات تشنجي.
ج) درمان کمکي در بي حسي و آندوسکوپي.
چ) درمان صرع مداوم.
مکانیسم اثر دیازپام (Diazepam)
اثر ضد اضطراب و تسکين بخش - خواب آور: ديازپام موجب تضعيف CNS در سطوح زير قشري و سيستم ليمبيک مي شود. اين دارو با تأثيرگذاري بر واسطه عصبي اسيد گاما آمينوبوتيريک (GABA) بر روي گيرنده هاي آن در سيستم فعال کننده مشبک صاعد (ARAS) (که مهار و انسداد تحريک قشر مغز و سيستم ليمبيک را افزايش مي دهد)، اثر ضد اضطراب خود را اعمال مي کند.
اثر ضد تشنج: ديازپام با تشديد مهار پيش سيناپسي، از گسترش فعاليتهاي تشنجي کانونهاي صرع زا در قشر مغز، تالاموس و سيستم ليمبيک جلوگيري مي کند.
اثر فراموشي دهنده: مکانيسم اين اثر شناخته نشده است.
اثر شل کننده عضلات اسکلتي: مکانيسم دقيق اين اثر مشخص نشده است، ولي به نظر مي رسد ديازپام اين اثر خود را از طريق مهار مسيرهاي آوران چندسيناپسي اعمال مي کند.
موارد منع مصرف دیازپام (Diazepam)
موارد منع مصرف: بيماران مبتلا به مياستنيگراويس، حساسيت مفرط شناخته شده نسبت به دارو، گلوکوم با زاويه باريک حاد، شوک، اغما (اثر خواب آور يا کاهنده فشار خون دارو ممکن است طولاني شود يا شدت يابد)، مسموميت حاد با الکل همراه با افت علائم حياتي (اين دارو ممکن است ضعف CNS را تشديد کند)، در شيرخواران کوچکتر از 6 ماه (متابوليسم آهسته دارو موجب تجمع آن خواهد شد).
موارد احتياط :الف) پسيکوز (در اين گونه بيماران به ندرت مؤثر است و ممکن است سبب بروز واکنشهاي متناقض شود)، مياستنيگراويس يا بيماري پارکينسون (ممکن است موجب تشديد اين اختلالات شود)، اختلال در عملکرد کبد يا کليه (دفع دارو طولاني مي شود)، در بيماران سالخورده يا ناتوان (اين افراد به اثرات CNS دارو حساس تر هستند)، در بيماران مستعد به اعتياد يا سوء استفاده از دارو.ب) قطع ناگهاني مصرف ديازپام ممکن است موجب بروز حملات ناگهاني در بيماران مبتلا به اختلالات تشنجي شود.پ) مصرف ديازپام تزريقي در بيماران مبتلا به صرع کوچک يا سندرم Gastaut- Lennox ممکن است سبب بروز صرع مداوم تونيک شود.
عوارض جانبی دیازپام (Diazepam)
اعصاب مرکزي: اغتشاش شعور، خواب آلودگي، لتارژي، اثر خماري، آتاکسي، سرگيجه، سنکوپ، کابوس شبانه، خستگي، اختلال در تکلم، سردرد، عصبانيت، احساس سرخوشي، فراموشي، تغيير در خصوصيات EEG، هالوسيناسيون، بي خوابي، اضطرابهاي پارادوکسيکال، درد.
قلبي ـ عروقي: کلاپس قلبي - عروقي- کمي گذراي فشار خون، براديکاردي، (با تزريق وريدي).
پوست: بثورات پوستي، کهير.
چشم: دوبيني، تاري ديد.
دستگاه گوارش: يبوست، تهوع.
ادراري ـ تناسلي: بي اختياري يا احتباس ادرار.
موضعي: درد، فلبيت در محل تزريق، کنده شدن پوست در محل تزريق وريدي.
ساير عوارض: ديسکرازي خوني، ضعف تنفسي، اختلال تلفظ، اختلال عملکرد کبدي، تغيير در ميل جنسي، نکروز بافتي (با تزريق داخل شرياني)، اسيدوز لاکتيک (با تزريق وريدي مقادير زياد).
توجه : در صورت بروز حساسيت مفرط و به دنبال آن بروز واکنشهاي متناقض، مانند حالت هيجاني حاد مفرط، اضطراب، توهمات، افزايش اسپاسم عضلات، بيخوابي يا خشم، بايد مصرف دارو قطع شود
تداخل دارویی دیازپام (Diazepam)
1- ديازپام اثرات مضعف CNS فنوتيازين ها، داروهاي مخدر، باربيتوراتها، الکل، ضدهيستامين ها، مهارکننده هاي مونوآمين اکسيداز (MAO)، بيهوش کنندههاي عمومي و داروهاي ضد افسردگي را تشديد مي کند. از مصرف همزمان خودداري کنيد.
2- سايمتيدين، فلوکستين، ايزونيازيد، متوپرولول، والپروييک اسيد و احتمالاً دي سولفيرام متابوليسم کبدي ديازپام را کاهش داده و باعث افزايش غلظت خوني آن مي شوند. بيمار را به دقت مانيتور کنيد.
3- ضد اسيدها ممکن است سرعت جذب ديازپام را کاهش دهند. لذا از مصرف همزمان خودداري کنيد يا فاصله زماني بين مصرف آنتي اسيد و ديازپام برقرار سازيد (1 الي 2 ساعت قبل و يا 2 الي 4 ساعت بعد).
4- هالوپريدول: هالوپريدول ممکن است الگوي حملات ناگهاني را در بيماراني که با ديازپام درمان شده اند، تغيير دهد. همچنين، بنزوديازپين ها ممکن است غلظت سرمي هالوپريدول را کاهش دهند. از مصرف همزمان خودداري کنيد.
5- ديگوگسين: ديازپام ممکن است کليرانس ديگوکسين را کاهش دهد، بيمار از نظر علائم مسموميت با ديگوکسين بايد پيگيري شود.
6- مصرف همزمان با داروهايي مانند پانکرونيوم و سوکسينيل کولين موجب تشديد و طولاني شدن ضعف تنفسي مي شود. از مصرف همزمان خودداري کنيد.
7- سيگار کشيدن زياد متابوليسم ديازپام را تسريع مي کند و اثربخشي باليني آن را کاهش مي دهد. از مصرف همزمان خودداري کنيد.
8- داروهاي خوراکي جلوگيري کننده از بارداري ممکن است متابوليسم ديازپام را مختل سازند. بيمار را با دقت مانيتور کنيد.
9- ديازپام ممکن است اثر درماني لوودوپا را مهار سازد. بيمار را به دقت مانيتور کنيد.
10- ديلتيازم: ديلتيازم ممکن است اثرات سرکوب کنندگي مرکزي ديازپام را افزايش داده و يا طولاني کند. از دوزهاي پايين تر ديازپام استفاده نماييد.
11- فلوکونازول، ايتراکونازول، کتوکونازول ممکن است باعث افزايش و طولاني تر شدن غلظت خوني، اثرات سرکوب کنندگي مرکزي و نارسايي سايکوموتور ناشي از ديازپام شوند. از مصرف همزمان خودداري کنيد.
12- رانيتيدين ممکن است جذب گوارشي ديازپام را کاهش دهد. بيمار را از نظر اثرات دارو مانيتور نماييد.
تداخل با گياهان
گياهاني که ممکن است اثر آرام بخشي داشته باشند مانند کاوا، ملاتونين، والرين و Hypericum perforatum مي توانند اثرات سرکوب کنندگي مرکزي را افزايش دهند. از مصرف همزمان خودداري کنيد.
تداخل با روش زندگي
مصرف الکل: الکل اثرات سرکوب کنندگي مرکزي را افزايش مي دهد. از مصرف همزمان خودداري کنيد.
کشيدن سيگار زياد باعث افزايش متابوليسم ديازپام و کاهش اثربخشي آن مي شود. توصيه به قطع مصرف سيگار نماييد.
مصرف دیازپام (Diazepam) در بارداری
FDA طبقه بندی: D.
مصرف دیازپام (Diazepam) در دوران شیردهی
ديازپام در شير انتشار مي يابد. نوزاد شيرخوار مادري که ديازپام مصرف ميکند، ممکن است دچار رخوت شود، مشکلات تغذيه و يا کاهش وزن پيدا کند. از مصرف اين دارو در دوران شيردهي بايد خودداري شود.
مقدار مصرف دیازپام (Diazepam)
برای اطلاع از مقدار و نحوه مصرف دارو با پزشک مشورت کنید.
هشدارها در مورد دیازپام (Diazepam)
علاوه بر ملاحظات مربوط به تمامي بنزوديازپينها، رعايت موارد زير نيز توصيه مي شود:
1- در صورت تجويز اين دارو با مخدرها براي عمل آندوسکوپي، مقدار مصرف داروهاي مخدر بايد حداقل تا کاهش يابد.
2- شکل تزريقي ديازپام ممکن است با محلول نرمال سالين رقيق شود.
3- ديازپام با پلاستيک تداخل دارد. از اين روي، اين دارو را نبايد در سرنگهاي پلاستيکي نگهداري و يا از طريق دستگاه پلاستيکي انفوزيون تزريق کرد، زيرا از فراهمي زيستي دارو کم خواهد کرد.
4- تزريق وريدي دارو به دليل جذب سريع هماهنگ آن ترجيح داده مي شود.
5- تزريق وريدي دارو بايد به آهستگي و به طور مستقيم به داخل وريد بزرگ، با سرعت حداکثر تا پنج ميلي گرم در دقيقه براي بزرگسالان يا mg/kg 0.25 طي سه دقيقه براي کودکان انفوزيون شود. براي جلوگيري از نشت دارو به بافت هاي اطراف رگ، ديازپام نبايد در داخل وريدهاي کوچک تزريق گردد. محل انفوزيون از نظر بروز فلبيت بايد مورد بررسي قرار گيرد. اگر تزريق مستقيم وريدي غيرممکن باشد، مي توان آن را به طور مستقيم به داخل لوله تزريقي، در نزديک ترين نقطه محل ورود به رگ تزريق کرد تا از نشت دارو به بافتهاي اطراف جلوگيري شود.
6- انفوزيون مداوم وريدي ديازپام توصيه نمي شود.
7- تزريق عضلاني دارو بايد به طور عميق در داخل عضله دلتوئيد انجام شود. براي اطمينان از عدم ورود سوزن به شريان، قبل از تزريق بايد آسپيره کرد. تزريق عضلاني فقط در صورتي انجام مي گيرد که تزريق وريدي يا مصرف خوراکي اين دارو امکان پذير نباشد.
8- براي جلوگيري از خطرات احتمالي، بعد از تزريق ديازپام، بيمار بايد حداقل سه ساعت تحت نظر باشد. تجهيزات احياي بيمار بايد دم دست باشند.
9- در طي درمان طولاني مدت، بايد شمارش سلولهاي خون و عملکرد کبد به طور دورهاي پيگيري گردند.
10- در بيماران مبتلا به اختلال عملکرد کبد يا کليه مقادير مصرف کمتر دارو مؤثر هستند.
11- براي جلوگيري از آسپيراسيون، بايد رفلکس حلقي (gag)، بعد از آندوسکوپي و قبل از شروع مصرف خوراکي ديازپام، بررسي گردد.
12- در صورت مصرف ديازپام به عنوان درمان کمکي در اختلالات تشنجي، احتمال افزايش گذراي دفعات و شدت حملات تشنجي وجود دارد. اقدامات احتياطي لازم بايد به عمل آيند.
13- ديازپام را نبايد با هيچ دارويي در سرنگ يا در ظرف انفوزيون مخلوط کرد.
نکات قابل توصیه در مورد دیازپام (Diazepam)
مصرف طولاني مدت اين دارو ممکن است موجب وابستگي جسمي و رواني گردد.
تغيير وضعيت ناگهاني مي تواند موجب سرگيجه شود. براي جلوگيري از سقوط و آسيب ديدگي، قبل از خارج شدن از تختخواب، چند دقيقه نيم خيز بمانيد.
سيگار کشيدن زياد، متابوليسم ديازپام را افزايش مي دهد و اثربخشي آن را کم مي کند.
در صورت باردار شدن فوراً به پزشک اطلاع دهيد.
طي درمان با اين دارو، از مصرف الکل خودداري کنيد.
براي بهبود مزه محلول ديازپام مي توان آن را با غذاهاي مايع يا نيمه جامد ترکيب نمود.
به بيمار توصيه کنيد از قطع ناگهاني و خودسر دارو خودداري کند.
مصرف در سالمندان
بيماران سالخورده نسبت به اثرات مضعف CNS ديازپام حساس تر هستند. در اين بيماران مصرف آن بايد با احتياط همراه باشد.
به دليل کاهش دفع دارو، در بيماران سالخورده مقادير کمتر ديازپام معمولاً مؤثر است.
بعد از شروع درمان يا افزايش مقدار مصرف، بيماران سالخورده براي راه رفتن و انجام فعاليتهاي روزانه احتياج به کمک دارند.
با تزريق اين دارو، احتمال بروز آپنه، کمي فشار خون و براديکاردي در بيماران سالخورده افزايش مي يابد.
مصرف در كودكان
بي ضرري مصرف ديازپام خوراکي در شيرخواران کوچکتر از شش ماه و بي ضرري مصرف ديازپام تزريقي در شيرخواران کوچکتر از 30 روز ثابت نشده است.
نوزادان مادراني که در دوران بارداري به مدت طولاني ديازپام صرف کرده اند، بايد به دقت تحت مراقبت قرار گيرند. اين شيرخواران ممکن است نشانه هاي قطع مصرف دارو را نشان دهند. مصرف ديازپام طي وضع حمل ممکن است سبب شل شدن نوزاد شود.
اَشکال دارویی دیازپام (Diazepam)
ablet: 2, 5, 10mg
Injection: 15 mg/ml, 20ml
Solution: 2mg/5ml
Suppository: 5, 10mg
Enema: 5, 10mg
نام تجاری دارو
عبيدي تولید شده Scored Tablet DIAZEPAM-ABIDI® 10MG TAB
لقمان تولید شده Scored Tablet DIAZEPAM (LOGHMAN) 10MG TAB
لقمان تولید شده Scored Tablet DIAZEPAM (LOGHMAN) 2MG TAB
کتوورکو تولید شده RECTAL TUBE DIAZEPAM (DESITIN) 5MG RECTAL TUBE
اکتوورکو تولید شده RECTAL TUBE DIAZEPAM (DESITIN) 10MG RECTAL TUBE
اکتوورکو تولید شده RECTAL TUBE STESOLID® 10MG RECTAL TUBE
شفاياب گستر وارداتي تولید شده RECTAL TUBE DIAZEPAM (DESITIN) 10MG RECTAL TUBE
شفاياب گستر وارداتي تولید شده RECTAL TUBE DIAZEPAM 10MG RECTAL TUBE
سبحان دارو تولید شده TABLET DIAZEPAM-SOBHAN® 10MG TAB
شهر دارو تولید شده TABLET DIAZEPAM 10MG TAB
عبيدي تولید شده TABLET DIAZEPAM 10MG TAB
کيميدارو تولید شده TABLET DIAZEPAM (CHEMIDAROU) 10MG TAB
کيميدارو تولید شده TABLET DIAZEPAM 10MG TAB
لقمان تولید شده TABLET DIAZEPAM 10MG TAB
عبيدي تولید شده TABLET DIAZEPAM 2MG TAB
عبيدي تولید شده TABLET DIAZEPAM-ABIDI® 2MG TAB
کيميدارو تولید شده TABLET DIAZEPAM (CHEMIDAROU) 2MG TAB
کيميدارو تولید شده TABLET DIAZEPAM 2MG TAB
لقمان تولید شده TABLET DIAZEPAM 2MG TAB
کاسپين تامين تولید شده AMPOULE ZEPADIC® 10MG/2ML AMP
کيميدارو تولید شده INJECTION DIAZEPAM (CHEMIDAROU) 10MG/2ML AMP
کيميدارو تولید شده AMPOULE DIAZEPAM 10MG/2ML AMP
خوارزمي تولید شده SYRUP DIAZEPAM 2MG/5ML 120ML SYRUP
خوارزمي تولید شده SYRUP DIAZEPAM-KHARAZMI® 2MG/5ML 120ML SYRUP
عبيدي تولید شده SYRUP DIAZEPAM-ABIDI® 60ML SYRUP
ا