بوسولفان-Busulfan

موارد مصرف بوسولفان (Busulfan)

الف) لوسمي ميلوژنوس مزمن
پ) مليوفيبروز

مکانیسم اثر بوسولفان (Busulfan)

اثر ضد نئوپلاسم: ‌بوسولفان به عنوان يك داروي آلكيله كننده با دخالت در تكثير DNA و RNA باعث اختلال در عملكرد اسيدهاي نوكلئيك مي‌شود.

موارد منع مصرف بوسولفان (Busulfan)

حساسيت به دارو يا ديگر تركيبات فرمولاسيون، بوسولفان خوراكي در بيماراني كه تشخيص قطعي CML را ندارند، نبايد مصرف شود.

موارد احتياط: اين دارو باعث سركوب شديد مغز استخوان و پان‌سيتوپني طولاني مدت، نوتروپني، ترومبوسيتوپني و آنمي مي‌شود. مواردي از تامپوناد قلبي در كودكان مبتلا به تالاسمي كه بوسولفان خوراكي را همراه سيكلوفسفاميد دريافت مي‌كنند، گزارش شده است.
دوزهاي بالاي دارو، سابقه راديوتراپي، سابقه شيمي‌درماني قبلي (بيشتر از 3 دوره) و پيوند قلبي مغز استخوان احتمال بيماري انسداد ـ وريدي كبدي (VOD) را افزايش مي‌دهد. مصرف خوراكي بيشتر از mg/kg 16 بوسولفان و مصرف همزمان داروهاي آلكيله كننده نيز خطر VOD را افزايش مي‌دهد.
مصرف دارو باعث نارسايي تخمدان و آمنوره مي‌شود. دارو در فاصله 4 ماه تا 10 سال بعد از مصرف، باعث سميت تأخيري ريوي مي‌شود. مواردي از لوكمي حاد به دنبال مصرف دارو گزارش شده است. با توجه به احتمال تشنج، بايد پروفيلاكسي قبل از تجويز دارو صورت گيرد.
دي‌متيل استاميد موجود در فرم وريدي بوسولفان باعث نازايي، هپاتوتوكسيستي، توهم، خواب‌‌آلودگي، لتارژي و كانفيوژن مي‌شود.

عوارض جانبی بوسولفان (Busulfan)

اعصاب مرکزي: اضطراب، بي‌قراري، ضعف، كانفيوژن، دليريوم، افسردگي، سرگيجه، آنسفالوپاتي، تب، توهم، سردرد، بي‌خوابي، لتارژي، تشنج، خواب‌آلودگي.
قلبي ـ عروقي: كارديومگالي، درد قفسه سينه، اختلالات ECG، ادم، نارسايي قلبي، اختلالات ريتم قلب، افزايش يا كاهش فشارخون، افيوژن پريكارد، تاكيكاردي، ترومبوز، وازوديلاتاسيون.
چشم، گوش، حلق و بيني: كاتاراكت، اختلالات در گوش، خونريزي از بيني، فارنژيت، رينيت، سينوزيت.
دستگاه گوارش: كيلوزيس، درد شكم، بي‌اشتهايي، يبوست، اسهال، خشكي دهان، سوء‌هاضمه، موكوزيت، تهوع، استفراغ، استوماتيت، پانكراتيت.
ادراري ـ تناسلي: ديس‌اوري، هماچوري، سيستيت هموراژيك، اوليگوري.
هماتولوژيك: آنمي، گرانولوسيتوپني، لكوپني، ترومبوسيتوپني.
كبدي: نكروز كبدي، هپاتومگالي، يرقان.
متابوليك: هايپرگليسمي، هايپرولمي، هايپوكلسمي، هايپوكالمي، هايپومنيزيمي، هايپوناترمي، هايپوفسفاتمي، افزايش وزن.
عضلاني ـ اسكلتي: آرترالژي، ميالژي، درد كمر.
تنفسي: خونريزي آلوئولار، آسم، آتلكتازي، سرفه، تنگي نفس، هموپيتزي، هايپوكسي، فيبروز ريوي (برگشت‌ناپذير)، افيوژن پلور.
پوست: آكنه، آلوپسي، اريتم ندوزوم، درماتيت اگزفولياتيو، هايپر پيگمانتاسيون، تورم در محل تزريق، خارش، راش، تغيير رنگ پوستي.
ساير عوارض: سندرم شبيه آديسون، ژنيكوماستي (مصرف خوراكي)، واكنش‌هاي آلرژيك، لرز، سكسكه، عفونت و GVHD.

تداخل دارویی بوسولفان (Busulfan)

مصرف همزمان استامينوفن، كليرنس بوسولفان را كاهش مي‌دهد. با احتياط استفاده شوند.
مصرف همزمان با داروهاي ضد انعقاد و آسپيرين، احتمال خونريزي را افزايش مي‌دهد. همزمان با هم به كار نروند.
مصرف همزمان با سيكلوفسفاميد، احتمال تامپوناد قلبي را در بيماران تالاسمي افزايش مي‌دهد.
ايتراكونازول باعث كاهش كليرنس بوسولفان مي‌شود.
مترونيدازول، سميت ناشي از بوسولفان را افزايش مي‌دهد، همزمان با هم به كار نروند.
مصرف همزمان با ساير داروهاي مهار كننده مغز استخوان، باعث سركوب بيشتر مغز استخوان مي‌شود.
مصرف همزمان با ساير داروهاي سيتوتوكسيك كه باعث آسيب ريوي مي‌شوند، باعث تشديد اين عارضه مي‌شود.
فني‌توئين باعث كاهش سطح خوني بوسولفان مي‌شود.
مصرف همزمان با تيوگوانين باعث سميت كبدي، واريسهاي مري و افزايش فشارخون وريد باب مي‌شوند.

مصرف بوسولفان (Busulfan) در بارداری

FDA طبقه بندی: D. دارو باعث اثرات سوء روي جنين مانند نقايص جنيني سركوب مغز استخوان، اختلال در رشد و مرگ جنين مي‌شود. همچنين باعث نازايي مي‌شود، لذا در دوران حاملگي استفاده نشود.

مصرف بوسولفان (Busulfan) در دوران شیردهی

ترشح دارو در شير مشخص نيست. ولي به دليل اثرات سوء دارو روي نوزاد، بهتر است دارو با احتياط استفاده شود.

مقدار مصرف بوسولفان (Busulfan)

برای اطلاع از مقدار و نحوه مصرف دارو با پزشک مشورت کنید.

هشدارها در مورد بوسولفان (Busulfan)

1- دارو باعث ايجاد ديس‌پلازي سلولي مي‌شود كه تفسير نتايج سيتولوژيك را مشكل مي‌كند.
2- زماني كه ميزان پلاكتها زير mm3 /100000، هيچ‌گونه تزريق عضلاني انجام نشود.
3- پاسخ بيمار به درمان (افزايش اشتها، احساس بهبودي، كاهش تعداد لكوسيت‌ها، كاهش اندازة طحال)، يك تا دو هفته بعد از شروع درمان آغاز مي‌شود.
4- بيمار را از نظر علائم عفونت مانند تب و گلو درد مانيتور كنيد.
5- مصرف طولاني مدت دارو باعث ايجاد علائمي شبيه نارسايي آدرنال مانند ملانودرم، ضعف، افت فشارخون، تهوع، استفراغ، اسهال، بي‌اشتهايي، كاهش وزن، خستگي، و كانفيوژن مي‌شود.
6- غلظت اوريك‌اسيد، CBC و عملكرد كليه را مانيتور كنيد.
7- ميزان آلكالين فسفاتاز سرم، بيلي‌روبين و ميزان آمينوترانسفرازها را جهت سميت كبدي احتمالي بررسي كنيد.
8- تعداد لكوسيت‌ها را مانيتور كنيد. طبق توصية كارخانه در صورت افت لكوسيت‌ها به mm3 /15000 يا كمتر دارو بايد قطع شود.
9- فيبروز ريوي 6-4 ماه بعد از آغاز درمان رخ مي‌دهد.
10- ميزان هايپر اوريسمي را با هيدراتاسيون كافي، قليايي كردن ادرار و استفاده از آلوپورينول كاهش دهيد.

نکات قابل توصیه در مورد بوسولفان (Busulfan)

1- به بيمار در مورد خطرات مصرف همزمان آسپيرين با اين دارو توضيح داده و توصيه كنيد تا هرگونه علائم خونريزي را فوراً گزارش دهد.
2- دارو را هر روز در زمان مشخص مصرف كنيد.
3- علي‌رغم تهوع و استفراغ، مصرف دارو را قطع نكنيد.
4- سرفه مكرر، تنگي نفس پيش‌رونده از علائم سميت دارو هستند، به بيمار توضيح دهيد كه اين علائم را گزارش كرده تا دوز دارو تنظيم شود.
5- علائم عفونت را بررسي كرده و به بيمار توصيه كنيد، آنها را گزارش كند.
6- در هنگام مصرف اين دارو از روشهاي پيشگيري از بارداري استفاده شود.

اَشکال دارویی بوسولفان (Busulfan)

Tablet: 2 mg
Injection : 6 mg/ml, 10ml

نام تجاری دارو

Busilvex

شركت سهامي دارويي كشور     تولید شده     TABLET     BUSULFAN 2MG TAB